25 Μαΐου 2011, 09:07 EEST
SigmaLive
Στις τρεις πρώτες χώρες της Ε.Ε με τη μεγαλύτερη αύξηση της τσιμεντοποίησης βρίσκεται η Κύπρος. Η αρνητική αυτή πρωτιά, καταγράφεται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία προχωρεί σε συστάσεις προς τα κράτη μέλη, ώστε να λάβουν μέτρα προκειμένου να μετριαστούν οι αρνητικές επιπτώσεις στο οικοσύστημα από την αστική επέκταση και την τσιμεντοποίηση.
Στο διάστημα 2000-2006, η αύξηση των τσιμεντοποιημένων περιοχών στην ΕΕ ήταν κατά μέσο όρο 3%, ενώ έφθασε το 14% στην Ιρλανδία και την Κύπρο και το 15% στην Ισπανία.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, κάθε χρόνο στην Ευρώπη θυσιάζονται μεγάλες εκτάσεις στο βωμό της αστικής επέκτασης και των υποδομών. Η σφράγιση του εδάφους προκαλεί μη αντιστρέψιμη απώλεια των βιολογικών λειτουργιών του.
Καθώς το νερό δεν μπορεί πλέον να κατεισδύει στο έδαφος, ούτε να εξατμίζεται, αυξάνεται η επιφανειακή απορροή με αποτέλεσμα να σημειώνονται σε ορισμένες περιπτώσεις καταστροφικές πλημμύρες. Το τοπίο κατακερματίζεται και τα ενδιαιτήματα συρρικνώνονται τόσο πολύ ή βρίσκονται τόσο απομονωμένα ώστε δεν μπορούν να φιλοξενήσουν ορισμένα ζωικά ή φυτικά είδη. Το έδαφος σφραγίζεται όταν καλύπτεται με στεγανά υλικά, όπως η άσφαλτος ή το σκυρόδεμα. Από το 1990 έως το 2000, η ΕΕ έχανε καθημερινά τουλάχιστον 275 εκτάρια εδάφους, ήτοι 1.000 kmετησίως.
Το ήμισυ της έκτασης αυτής έχει σφραγιστεί οριστικά με κτίρια, δρόμους και χώρους στάθμευσης. Από τα κοινοτικά στοιχεία προκύπτει ότι, τα τελευταία χρόνια η τάση αυτή επιβραδύνθηκε σε 252 εκτάρια ημερησίως, όμως ο ρυθμός εξακολουθεί να είναι ανησυχητικός.
Στο διάστημα 2000-2006, η αύξηση των τσιμεντοποιημένων περιοχών στην ΕΕ ήταν κατά μέσο όρο 3%, ενώ έφθασε το 14% στην Ιρλανδία και την Κύπρο και το 15% στην Ισπανία. Η έκθεση συνιστά την υιοθέτηση προσέγγισης τριών βαθμίδων, η οποία εστιάζει στην ανάσχεση της σφράγισης του εδάφους, στο μετριασμό των επιπτώσεών της και στην αντιστάθμιση της απώλειας πολύτιμων εδαφών με παρεμβάσεις σε άλλες περιοχές.
Καταστροφικές συνέπειες
Ειδικότερα, συνιστάται η ανάσχεση της σφράγισης εδαφών με τη βελτίωση του χωροταξικού σχεδιασμού ή την επανεκτίμηση των επιδοτήσεων που ευνοούν έμμεσα τη σφράγιση του εδάφους. Συνιστάται επίσης, ο μετριασμός των ζημιών, σε περίπτωση που η σφράγιση του εδάφους δεν είναι δυνατόν να αποφευχθεί, με μέτρα όπως η χρήση επιφανειακών επιστρώσεων αντί της ασφάλτου ή του τσιμέντου, ή η κατασκευή πράσινων στεγών.
Συνιστάται, τέλος, αντιστάθμιση, ως ένα βαθμό, της απώλειας εδάφους σε μια περιοχή με τη λήψη μέτρων σε άλλη, όπως η αποκατάσταση εδαφών που έχουν ήδη σφραγιστεί. Οπως επισήμανε ο αρμόδιος Επίτροπος για το περιβάλλον Γιάνεζ Ποτότσνικ, το έδαφος μας παρέχει βασικές οικοσυστημικές υπηρεσίες, χωρίς τις οποίες η ζωή στον πλανήτη μας θα παρέλυε και για το λόγο αυτό χρειάζεται μια καλύτερη προσέγγιση του προβλήματος με δεδομένου ότι δεν μπορεί να σταματήσει η οικονομική ανάπτυξη ή η αναβάθμιση των υποδομών.
Τα συμπεράσματα της έκθεσης θα τροφοδοτήσουν τεχνικό έγγραφο της Επιτροπής για τη σφράγιση του εδάφους, το οποίο συντάσσεται με τη βοήθεια εθνικών εμπειρογνωμόνων. Με το έγγραφο αυτό, το οποίο αναμένεται να οριστικοποιηθεί στις αρχές του 2012, θα παρέχονται στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές Αρχές κατευθύνσεις σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές για τον περιορισμό της σφράγισης του εδάφους και το μετριασμό των επιπτώσεών της.