συνέντευξη Payman Piedar

Ακολουθεί μετάφραση της συνέντευξης που έγινε από το ALB Noticias, με τη βοήθεια του Antonio Gutiérrez, συνεργάτη του anarkismo.net, στον αναρχικό Payman Piedar, Ιρανό εξόριστο ο οποίος έχει συμμετάσχει σε πολλές ελευθεριακές πρωτοβουλίες τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο Περού και υπήρξε εκδότης του δίγλωσσου (αγγλικά και περσικά) αναρχικού περιοδικού Nakhdar. Η συνέντευξη αποτελεί μία προσπάθεια να καταλάβουμε τι συμβαίνει αυτές τις μέρες στο Ιράν και ποιες είναι οι αιτίες, σε μια κρίσιμη στιγμή που έχουμε από τη μία τις στρεβλώσεις των δυτικών μέσων ενημέρωσης και από την άλλη τη λογοκρισία μέσα στο Ιράν. Η μετάφραση της συνέντευξης από τα ισπανικά στα ελληνικά έγινε από τον Angel G G.

1. Λένε ότι αυτές οι διαδηλώσεις είναι οι πιο σημαντικές από την εποχή της επανάστασης του 1979. Βλέπετε κάποια συνέχεια ανάμεσα σε αυτές τις διαμαρτυρίες και τις διαμαρτυρίες του 1979;

Πράγματι αυτές οι κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις είναι ό,τι πιο σημαντικό και σοβαρό έχει γίνει από εκείνη την επανάσταση του 1979. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ξεκίνησε η επανάσταση του 1979.
Ο σάχης, τύραννος και μαριονέτα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, έκανε το μεγάλο λάθος να μην δεχτεί καμιά κριτική στην τεράστια εξουσία του και ο λαός, που είχε κουραστεί μετά από τόσα χρόνια καταστολής, ξεσηκώθηκε και αποφάσισε να τον στείλει στη χωματερή της ιστορίας.
Υπάρχει όντως μία συνέχεια γιατί στην πραγματικότητα με την επανάσταση του 1979, καλύτερα θα έπρεπε να λέμε η εξέγερση του 1979, δεν έγινε κοινωνική ανατροπή αλλά πολιτική, μία αλλαγή στην πολιτική εξουσία από ένα καθεστώς μοναρχικό σε ένα θρησκευτικό και θεοκρατικό, ιδιοποιήθηκε από τους ιερείς (οι μουλάδες), με τον Αγιατολάχ Χομέινι αρχηγό, και έτσι ξεκίνησε άλλη μία εποχή δικτατορίας στο Ιράν.
Ο λαός επιθυμεί την ελευθερία και πεθαίνει για αυτήν, καθώς και για ψωμί και νερό. Ειδικά οι νέοι, μίας και το 65% των Ιρανών είναι νεότεροι των 30 χρονών και έχουν βαρεθεί πλέον να τους ταπεινώνουν και να τους καταστέλλουν. Αυτό το κίνημα, που αρχίζει να παίρνει επαναστατικές μορφές, και ελπίζω αυτό να συνεχιστεί, είναι η συνέχεια της συνταγματικής επανάστασης του 1905, η οποία δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το έργο της. Η ελευθερία, ακόμα και με την αστική έννοια, δεν υπήρξε για τον ιρανικό λαό ποτέ. Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση αστικής και εθνικής ενότητας του Dr.Mosadegh δεν κράτησε πάνω από δύο χρόνια, από το 1951 μέχρι τον Αύγουστο του 1953, γιατί οι Αμερικάνοι και η CIA έκαναν το πρώτο τους πείραμα στην προσπάθεια, πετυχημένη, να ρίξουν την κυβέρνησή του, πριν ακόμα επέμβουν στη Γουατεμάλα και ρίξουν τη δημοκρατική κυβέρνηση του Jacobo Arbenz το 1954.
2. Κατά πόσο πιστεύεις ότι οι σημερινές κινητοποιήσεις μπορούν να φθείρουν το θεοκρατικό καθεστώς
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση δεν είναι καθόλου εύκολη. Όλα εξαρτώνται από το πόσο θα συνεχιστούν οι κινητοποιήσεις. Ευτυχώς η αύρα, η «τιμή» των μουλάδων, ειδικά του υψηλότερου θρησκευτικού ηγέτη, του Jamenei, έχει πάθει μεγάλη ζημιά. Χθες κάψανε μία εικόνα του στην οδό Zanjan στην Τεχεράνη. Αυτό είναι πολύ καλό σημάδι. Δεν φοβόμαστε πλέον κανέναν. Έχουμε φτάσει στην προεπαναστατική στιγμή που «οι από κάτω δεν αντέχουν άλλο», όπως έλεγε ο Λένιν, αλλά λείπει ακόμα «για να μην μπορούν οι από πάνω να κυβερνήσουν». Σήμερα άκουσα ότι ξεκίνησε η ρήξη μεταξύ των μεγάλων ηγετών των μουλάδων στην Qom, κάτι σαν το Βατικανό των Σιιτών. Μία ομάδα από αυτούς είχε δώσει εντολή να συλληφθεί η μεγαλύτερη κόρη του Αγιατολάχ Rafsanjani, που είναι ένας από τους πιο ισχυρούς, πλούσιους και διεφθαρμένους της χώρας και διετέλεσε πρόεδρος για 8 χρόνια, από 1989 μέχρι 1997, αλλά την επόμενη μέρα την άφησαν ελεύθερη. Ο Rafsanjani λοιπόν έχει δύο σημαντικές θέσεις στη θρησκευτική ηγεσία της χώρας και η μία είναι αυτή του αρχηγού του «Συμβουλίου Ειδικών», περίπου 80 άτομα που έχουν τη δύναμη να διαλέξουν ή να αντικαταστήσουν το μέγιστο θρησκευτικό ηγέτη του Ιράν, που τώρα είναι ο Jamenie.
Επομένως αν τα γεγονότα και οι κινητοποιήσεις συνεχιστούν για κάποιες μέρες ή και εβδομάδες είναι πολύ πιθανό αυτό το Συμβούλιο να ψηφίσει την παραίτηση του Jamenei. Ποιος θα καλύψει το κενό του; Μπορεί να προτιμήσουν να εκλεχθεί μια ομάδα 8 ανθρώπων (υπάρχει ήδη μία σχετική φήμη) αντί για ένα μοναδικό δικτάτορα. Στην καλύτερη των περιπτώσεων μπορεί το κίνημα να μην σταματήσει μέχρι την ολική ήττα του θεοκρατικού καθεστώτος.
Μην ξεχάσουμε ότι βρισκόμαστε τώρα σε αυτή την κατάσταση γιατί ο Jamenei έκανε το μεγάλο λάθος να εγκρίνει το αποτέλεσμα των νοθευμένων εκλογών στο κήρυγμά της προηγούμενης Παρασκευής. Για αυτό είναι τόσο δύσκολο να υποχωρήσει ή ακόμα και να δεχτεί ο λαός μια επανόρθωση από τη μεριά του. Αλλά ακόμα δεν έχει τελειώσει τίποτα. Η αστική τάξη και οι θρησκευτικοί ηγέτες μπορεί να φτάσουν σε μία συμφωνία κρυφά από το λαό για να προσπαθήσουν να ελέγξουν την κατάσταση. Αλλά το βλέπω δύσκολο…
3. Τι ρόλο έχουν παίξει οι εργάτες μέχρι τώρα στις κινητοποιήσεις; Υπάρχει καμία πιθανότητα οι διαμαρτυρίες να στραφούν προς το συμφέρον των λαϊκών στρωμάτων;
Εννοείται πως μέσα στις κινητοποιήσεις υπάρχουν εργάτες από διάφορους κλάδους, όπως μικροέμποροι, δημόσιοι υπάλληλοι, ανασφάλιστοι, πιο περιθωριακοί και άνεργοι. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχει ένα ποσό ανάμεσα στο 25-35% χωρίς δουλειά. Αυτοί που απουσιάζουν, προς το παρόν, είναι από το σημαντικότερο κλάδο της οικονομίας, το πετρελαϊκό και πετροχημικό, που είναι συγκεντρωμένος στις νότιες περιοχές, κοντά στην περιοχή του Περσικού Κόλπου. Την ημέρα που θα σταματήσουν και αυτοί τη δουλειά και θα κατέβουν σε γενική απεργία θα έχουμε μία μεγάλη επιτυχία της επανάστασης, ή για να το θέσω πιο σωστά την ολική ήττα του θεοκρατικού καθεστώτος. Για να γίνει όμως αυτή η στροφή του κινήματος προς τα συμφέροντα των εργατικών τάξεων χρειάζεται αυτός ο τόσο σημαντικός τομέας του λαού να εμπλακεί και να πάρει την πρωτοβουλία μέσα στις κινητοποιήσεις.
4. Επιμένουν πολύ στην κινητοποίηση της αντιπολίτευσης αλλά όντως οι οπαδοί του Ahmadinejad έχουν κινητοποιηθεί σε πολύ μεγάλο αριθμό, ίσως περισσότερο από ό,τι το έκανε η αντιπολίτευση (το οποίο, για ευνόητους λόγους, δεν αναφέρεται από το δυτικό τύπο). Τι είναι αυτό που κάνει τους οπαδούς του ιρανικού καθεστώτος να κινητοποιηθούν;
Πρώτον, οι οπαδοί του καθεστώτος του Ahmadinejad δεν είναι πιο πολλοί από τους οπαδούς της αντιπολίτευσης. Στην πραγματικότητα το αληθινό αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ήταν το εξής: ο Mousavi λίγο πάνω από 19 εκατομμύρια, ο Karrobi, άλλος ένας «μεταρρυθμιστής», λίγο πάνω από 13 εκατομμύρια, ο Rezaie, που είναι με το μέρος του Ahmadinejad, δηλαδή πιο «μετριοπαθής», λίγο πάνω από 3 εκατομμύρια, και ο Ahmadinejad λίγο πάνω από 5 εκατομμύρια. Οι άκυροι ψήφοι είναι ήταν ενάμισι εκατομμύριο.
Οι οπαδοί του Ahmadinejad προέρχονται στην πλειοψηφία τους από λαϊκά στρώματα, φτωχούς ανθρώπους που τους δώσανε 50 δολάρια και ένα σάκο πατάτες. Επίσης τον υποστηρίζει ένα κομμάτι από συνταξιούχους που κάποιες μέρες πριν τις εκλογές τους είχαν δώσει μία σημαντική αύξηση στις συντάξεις τους (παλιά παίρνανε 200 δολάρια, τώρα 600). Μην ξεχάσουμε ότι αυτό το καθεστώς έχει περίπου 3 με 5 εκατομμύρια νέους Basij, μία παραστρατιωτική ομάδα, παρόμοια με την Φάλλαγα του Φράνκο στην Ισπανία, και αυτοί προέρχονται επίσης από λαϊκά στρώματα. Επομένως και οι οικογένειές τους υποστηρίζουν το καθεστώς, γιατί παίρνουν και αυτοί κάποιες αμοιβές. Υπάρχει όμως και ένα μικρό ποσοστό από μαθητές και φοιτητές που πήραν αυτό το πριμ των 50 δολαρίων στην προεκλογική καμπάνια.
Υποθέτω ότι υπάρχει και ένα κομμάτι της μεσαίας και της χαμηλής τάξης που ικανοποιήθηκε επειδή ο Ahmadinejad στην καμπάνια του κατηγόρησε δημόσια κάποια ονόματα διεφθαρμένων πολιτικών που έχουν τις δικές τους οικονομικές και πολιτικές μαφίες, ονόματα που είναι γενικά γνωστά, όπως ο ίδιος ο Rafsanjani. Για αυτό και αυτοί οι άνθρωποι τον υποστήριξαν.
5. Υπάρχει καμία ταξική διαφορά ανάμεσα στην μία και την άλλη πλευρά; Κάνουμε αυτή την ερώτηση γιατί όταν δεν υπάρχει μία σοβαρή και ξεκάθαρη επαναστατική εναλλακτική πρόταση οι εργάτες και οι φτωχοί άνθρωποι γενικά κινητοποιούνται υπέρ των πιο συντηρητικών θέσεων…
Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις διάφορες ομάδες που διεκδικούν την εξουσία. Όλες είναι μέρος της αστικής εξουσίας γενικότερα. Δεν «αντιπροσωπεύει» καμία τη μεσαία τάξη γενικά, ούτε τα χαμηλά στρώματα. Στον οικονομικό τομέα όλοι είναι υπέρ των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και των ιδιωτικοποιήσεων και υποστηρίζουν τον ΠΟΕ (Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου), με κάποιες μόνο μικρές διαφορές όσο αφορά τα επιδόματα. Κάποιοι θέλουν να δώσουν λίγα λεφτά παραπάνω στους φτωχούς κάθε μήνα, ενώ άλλοι προτιμούν να προσφέρουν κάποιες παροχές με άλλους τρόπους, π.χ. με μειώσεις στην τιμή του ψωμιού, της δημόσιας συγκοινωνίας και των ασφαλειών.
Πολιτικά όμως η αντιπολίτευση θέλει να προβάλλει μια εικόνα δημοκρατική, να επιτρέψει την ελευθερία του λόγου και να μην λογοκρίνει ούτε να κλείσει τις εφημερίδες της αντιπολίτευσης. Επίσης θέλει να μην εφαρμόζεται η θανατική ποινή στους ανήλικους, να δώσει περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες στο δημόσιο τομέα, να μην υπάρχουν ποινές φυλάκισης για τους πιο ριζοσπαστικούς φοιτητές, να ακουστεί «περισσότερο» η φωνή των γυναικών σε υποθέσεις διαζυγίου κ.τ.λ.
6. Είναι εντυπωσιακή η αυτοσυγκράτηση με την οποία εκφράστηκε ο Ομπάμα μπροστά στις κινητοποιήσεις, σε αντίθεση με τις ένθερμες δηλώσεις του Μπους και άλλων όταν γίνανε διαδηλώσεις στην Βηρυτό και στο Κίεβο πριν δύο χρόνια. Σε τι οφείλεται αυτή η συμπεριφορά σύνεσης;
Η θέση του Ομπάμα είναι πολύ διπλωματική. Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός γνωρίζει πολύ καλά ότι το Ιράν δεν είναι σαν το Ιράκ ή το Αφγανιστάν. Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να εισβάλουν στο Ιράν, ούτε υπήρξε με την κυβέρνηση Μπους κανένα σχέδιο προς αυτή την κατεύθυνση, οπότε τώρα που είναι πιο δύσκολα τα πράγματα είναι πιο απίθανο ακόμα. Δεν μπορούν να ρισκάρουν με την εσωτερική κατάσταση που υπάρχει τώρα στο Ιράν.
Επίσης δεν θέλουν να χειροτερεύσουν τα πράγματα, γιατί στο κάτω κάτω είναι καλύτερα να έχουν κάποιον που να μην διακόψει την παροχή πετρελαίου από την περιοχή. Ο Ομπάμα ξέρει ότι οι μουλάδες μιλάνε ήδη για την επέμβαση των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Αγγλίας και της Γερμανίας στο Ιράν, όχι μόνο για να αποσπάσουν την προσοχή της ιρανικής κοινής γνώμης αλλά και τη διεθνή κοινή γνώμη, και για αυτό ο Ομπάμα είπε ότι δεν θέλει να ερμηνευτεί από κανέναν ότι οι ΗΠΑ επεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις του Ιράν. Αλλά χθες, για να καθησυχάσει τους πιο συντηρητικούς, είπε στην Ιρανική κυβέρνηση να μην καταστείλει τους διαφωνούντες και να μην είναι τόσο βίαιη κ.τ.λ.
Από την άλλη οι μουλάδες έχουν βοηθήσει παρά πολύ τους αμερικάνους στην «σταθεροποίηση» της κατάστασης στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Με άλλα λόγια, οι μουλάδες με λεπτό τρόπο συντονιστήκανε με τα γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Και για αυτούς είναι καλύτερα να μην διακινδυνεύσουν μία τόσο εύθραυστη κατάσταση. Σε αυτό το σημείο για τα ηγεμονικά συμφέροντα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού ο Ομπάμα είναι το καλύτερο χαρτί. Ο Μπους και η πολιτική του είναι πλέον ιστορία, είναι παρελθόν.
Στο τελευταίο του ταξίδι στη Μέση Ανατολή ο Ομπάμα έκανε μία ομιλία στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου, την πρωτεύουσα της Αιγύπτου, και προσπάθησε να προβάλει μία εικόνα προ – ισλαμική, όχι τόσο εχθρική με τον αραβικό κόσμο. Επίσης επισκέφθηκε το βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας και τους αιώνιους συμμάχους τους σιωνιστές/φασιστές του Ισραήλ. Όλα δείχνουν ότι προσπαθεί να παρουσιάσει μία εικόνα υπέρ της συναίνεσης και όχι τόσο συγκρουσιακή. Αν και αυτή η πολιτική, γενικά, είναι μία έξυπνη τακτική από τη μεριά του, στρατηγικά δεν θα λειτουργήσει στην περιοχή λόγω του προβλήματος Ισραήλ-Παλαιστίνη, γιατί, όπως πάντα, δεν προσφέρεται τίποτα απτό στους Παλαιστίνιους.
7. Πώς πιστεύεις ότι θα καταλήξει το όλο θέμα; Μπορούν οι πιο προοδευτικοί άνθρωποι να έχουν καμία ελπίδα με την ιρανική αντιπολίτευση ή χρειάζεται να δημιουργηθεί κάποια εναλλακτική;
Οι προοδευτικοί άνθρωποι δεν μπορούν ούτε πρέπει να ενθουσιαστούν με την αντιπολίτευση που υπάρχει τώρα. Πρώτον, αυτή η αντιπολίτευση δεν είναι κοσμική, είναι ισλαμική υπέρ του ισλαμικού συντάγματος. Δεν είναι ενάντια στο πρόσωπο του Velayat Faghie, του μεγαλύτερου δηλαδή θρησκευτικού δικτάτορα. Θέλουν μόνο να έχουν την ευκαιρία να κινηθούν πολιτικά μέσα στο πλαίσιο του σημερινού συντάγματος της Δημοκρατίας του Ιράν, τίποτα άλλο. Και επειδή το εργατικό κίνημα δεν είναι καθόλου ισχυρό, γιατί δεν έχουμε ελεύθερα συνδικάτα, όλα τα συνδικάτα ελέγχονται από το κράτος, και για αυτό οι προοδευτικοί μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτή την ευκαιρία μόνο για να δημιουργήσουν ένα κλίμα λιγότερο ασφυκτικό, με λιγότερη καταστολή, λίγο πιο ελεύθερο, να μπορούν να αναπνέουν, να οργανώνονται και να αγωνίζονται για τους αντικαπιταλιστικούς στόχους του μακροπρόθεσμα.
Οι εργάτες, οι νέοι, οι γυναίκες, οι περιθωριακοί, οι άνεργοι πρέπει να συμμαχήσουν, να δημιουργήσουν σιγά σιγά τη συμμαχία τους, τους οργανισμούς τους, τις συνελεύσεις τους, τα συμβούλια τους και μετά να παλέψουν για να πραγματοποιηθούν τα σχέδια για μια τελική απελευθέρωση, καταστρέφοντας το κράτος και το κεφάλαιο και βγάζοντας από το μυαλό τους όλες τις θρησκείες και τις δεισιδαιμονίες. Αυτή θα είναι η μέρα που θα γιορτάσουμε.