http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=207836&-V=articlesΆνθρωποι που επέλεξαν να κινούνται καθημερινά στην πλατεία Φανερωμένης, κάτοικοι, θαμώνες, επαγγελματίες και η εκκλησία, μιλούν στον «Π» για την ζωή στην πλατεία. Χώρος δημιουργικός ή «Εξάρχεια»;
Τα γραφεία του «Π» απέχουν περίπου 300 μ. από τη Φανερωμένη. Πολύ συχνά, οι συντάκτες περνούμε από κει για έναν βιαστικό καφέ ή ψώνια, και τα σαββατοκύριακα, κάποιοι επιστρέφουμε με παιδιά που παίζουν στην ανοιχτή πλατεία, ανάμεσα στους άλλους θαμώνες.
Ακούγοντας τις τελευταίες μέρες το διάλογο που άνοιξε για την πλατεία, τα «έκτροπα» που κάποιοι καταγγέλλουν («Εξάρχεια» την αποκάλεσε υποτιμητικά πέρσι ο Ιωνάς Νικολάου), διερωτήθηκα αν πρέπει κι εμείς, που περνούμε συχνά από εκεί, να φοβόμαστε. Μ’ αυτό ερώτημα έφτασα χθες στην πλατεία και συνομίλησα με κάποιους θαμώνες, που είτε συχνάζουν εκεί ή μένουν κοντά, ρωτώντας τους τι και γιατί είναι για αυτούς η Φανερωμένη.
«Εδώ υπάρχει η άνεση της πλατείας και του δημόσιου χώρου, η οποία είναι μια παράδοση καινούργια στην Κύπρο», μου είπε ο 45χρονος Μάριος Βιολάρης, κάτοικος από χρόνια της περιοχής, που επισκέπτεται την πλατεία μαζί με τα παιδιά του.
«Οι Κυπραίοι δεν συνηθίζουν να κατεβαίνουν στην πλατεία. Τούτον το πράμα που συμβαίνει εδώ και ξενίζει λίγο, δηλαδή 200 άτομα αντί σε έναν εμπορευματοποιημένο χώρο, να μαζεύονται έξω, σε έναν δημόσιο χώρο, και να περνούν την ώρα τους και να διασκεδάζουν με κιθάρα, προβολές, street party, ζογκλερικά ή ανταλλάζοντας ιδέες. Είναι κάτι διαφορετικό στην Κύπρο και για αυτό ξενίζει αρκετά», λέει.
Ο ίδιος έζησε από κοντά την ανάπτυξη της Φανερωμένης, από μια απομακρυσμένη περιοχή δίπλα στη νεκρή ζώνη σε μια πλατεία γεμάτη κόσμο, μόλις ανακατασκευάστηκε ο χώρος κι άνοιξαν κι άλλα μαγαζιά. «Σιγά - σιγά έγινε ένα στέκι, ένα ανοιχτό κοινωνικό κέντρο, το οποίο δημιουργήθηκε από μόνο του και λίγο αυτόματα. Έρχονται κυρίως έφηβοι και λίγο πιο μεγάλοι να περάσουν τις ελεύθερές τους ώρες», λέει.
Και τότε προς τι οι κατηγορίες; «Αυτοί που το κατηγορούν είναι από τη φύση τους συντηρητικοί, δεν μπορούν να δεχτούν τη διαφορετικότητα, έχουν ένα μοντέλο στο μυαλό τους ανθρώπου, και πρότυπο, με το οποίο θέλουν να κλωνοποιήσουν όλη την κοινωνία. Οπότε, ό,τι δεν τους μοιάζει, θα το κατηγορήσουν, θα το διαβάλουν και, αν είναι δυνατόν, θα το καταστρέψουν», λέει ξεκάθαρα.
Δεν υπάρχει βία
«Όποιος θέλει να δει ποια είναι η αλήθεια, μπορεί να έρθει, είναι ανοιχτός χώρος, δεν δαγκώνουμε», προσθέτει ο 18χρονος Παναγιώτης, μαθητής, ο οποίος θεωρεί την πλατεία Φανερωμένης «σχολείο δρόμου», γιατί αυτή η ζύμωση των ανθρώπων με διαφορετικές ιδέες και ταλέντα «γίνεται ένα μείγμα δημιουργικό που αποτάσσει τη βία και προτάσσει τη δημιουργικότητα, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη των ανθρώπων».
Ο ίδιος διαψεύδει τα περί χρήσης ναρκωτικών στη Φανερωμένη και δηλώνει ξεκάθαρα πως επεισόδια προκαλούν μόνο οι εκτός πλατείας, οι οποίοι φτάνουν εκεί με μοναδικό σκοπό να προκαλέσουν φασαρίες, όπως συνέβη κάποιες λίγες φορές με ομάδες εθνικιστικών, που χτύπησαν θαμώνες ή έγραψαν απειλητικά συνθήματα στους τοίχους. «Η βία είναι εισαγόμενη. Η καθημερινότητα στην πλατεία είναι ήσυχη. Η πλατεία σαν πλατεία δεν παράγει βία, παράγει διασκέδαση και διακίνηση ιδεών», δηλώνει κατηγορηματικά ο Μάριος Βιολάρης.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Μαρίνα Μανδρή, που μένει εκεί κοντά. «Δεν έχει πέσει ποτέ στην αντίληψή μου φασαρία, καβγάς. Το μόνο αρνητικό είναι ότι τη νύχτα που φεύγουν, αφήνουν πολλή βρομιά, χάλια. Όμως, είναι μια πολυπολιτισμική περιοχή, που είναι πάρα πολύ όμορφη. Το μόνο σημείο της Κύπρου που μπορείς να πετύχεις αυτό το πράμα και όλα να συνυπάρχουν αρμονικά. Είναι γεμάτη ζωή, όπως πρέπει να είναι μια πλατεία», λέει.
Η πλατεία ανήκει σ’ όσους τη χρησιμοποιούν
Ο Σίμης Σιουκούρογλου είναι ο άνθρωπος που με το καφενείο που άνοιξε δίπλα στη Φανερωμένη, το 1996, έδωσε άλλη πνοή στην πλατεία. «Το συγκλονιστικό που συμβαίνει στην πλατεία Φανερωμένης», λέει, «είναι ότι την ώρα που λειτουργεί η εκκλησία λειτουργεί και η πλατεία της Φανερωμένης, λειτουργεί και το καφενείο. Και είναι ένα φύρδην μίγδην κόσμου, υπάρχουν όλες οι ηλικίες, ράτσες και κοινωνικές τάξεις μαζεμένες σε μια πλατεία, οι οποίες, μέχρι να εμφανιστεί η υπόθεση του ΕΛΑΜ, ζούσαν αρμονικά». Κάποιοι, αναφέρει, είχαν παράπονα, από τα συνθήματα στους τοίχους, από τη φασαρία και από τη βρομιά που μένει το άλλο πρωί. «Αλλά δεν είναι κάτι το πρωτοφανές ή κάτι το περίεργο. Μαζεύονται οι νεολαίοι, οι οποίοι συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται οι νεολαίοι παντού, με έναν τρόπο που συχνά θίγει τα χρηστά ήθη άλλων πολιτών. Όμως άλλη αυτή η συμπεριφορά και άλλο να έρχεσαι να δέρνεις», λέει, κατηγορώντας όσους διαβάλλουν τους θαμώνες απλώς λόγω εναλλακτικής εμφάνισης.
«Εδώ έρχονται πρώην υπουργοί, βουλευτές, πενηντάρηδες, εξηντάρηδες, νέοι, γέροι, οικογένειες με μωρά. Επικρατεί μια υπερβολή, την οποία καλλιεργούν συνειδητά τα ΜΜΕ. Ότι εδώ γίνονται τα αίσχη. Να μας παρουσιάσουν έστω μία σύριγγα. Τα αίσχη που λένε γίνονται στα κλαμπς - και ναρκωτικά και πορνεία και χυδαίο σεξ», σημειώνει, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα στην εκκλησία ότι έχει δείξει πολύ μεγάλη ανοχή στη φασαρία, τα συνθήματα και τη βρομιά. «Είναι λάθος και εκ μέρους των νεαρών που μαζεύονται εδώ να ορίζουν τη Φανερωμένη ως συγκεκριμένο χώρο ιδεολογικό που εκφράζει συγκεκριμένα πράματα. Δεν γνωρίζουν την ιστορία της πλατείας, όπου γίνανε όλοι αγώνες, εδώ ορκίζονταν ήρωες της ΕΟΚΑ κτλ. Όμως είναι λάθος και των άλλων να λένε «η πλατεία είναι δική μας». Η πλατεία ανήκει σε εκείνους που τη χρησιμοποιούν».
Εκκλησία: «Η Φανερωμένη υποφέρει»
Η άποψη του προέδρου της εκκλησιαστικής επιτροπής Παναγίας Φανερωμένης, Νίκου Λακούφη, είναι εκ διαμέτρου αντίθετη απ’ αυτή των θαμώνων. «Η Φανερωμένη υποφέρει, έχει τώρα μερικά χρόνια, από μια κατηγορία ανθρώπων, οι οποίοι δεν σέβονται τίποτα», δήλωσε στον «Π». Όπως αναφέρει, μια μικρή ομάδα ατόμων, που ο ίδιος χαρακτηρίζει αναρχικούς, κάνουν φασαρία, λερώνουν και σπάζουν μπουκάλια μες στην αυλή της εκκλησίας. «Γράφουν στους τοίχους, βρίσκουμε σύριγγες μέσα στην αυλή της εκκλησίας, βρίσκουμε προφυλακτικά μέσα στην αυλή, τους έχουμε δει να κάθονται στα σκαλιά έξω από το ιερό και να κάνουν σεξ. Όλα αυτά τα πράματα δημιουργούν προβλήματα στην εκκλησία», λέει. Το πρόβλημα, για τον κ. Λακούφη, γίνεται εντονότερο όταν οι θαμώνες δεν σέβονται τον ιερό χαρακτήρα του ναού. «Την Αγία Βδομάδα, που είχαμε κάθε βράδυ εσπερινούς, χόρευαν κάθε βράδυ έξω από την αυλή χορούς της κοιλιάς, έβαζαν μουσική δυνατά, πηγαινοέρχονταν με μοτοσυκλέτες. Δεν σέβονται τίποτα», λέει, καταλογίζοντας μάλιστα ευθύνες στη δήμαρχο Λευκωσίας για το γεγονός ότι έδωσε άδεια για φεστιβάλ. «Είναι απαράδεκτο. Η πλατεία έξω από την εκκλησία δεν είναι μεγάλος χώρος για να έρχονται να κάνουν φεστιβάλ, να ενοχλούν τον κόσμο», λέει κατηγορώντας δημοτικές αρχές και αστυνομία για απραξία. «Φωνάξαμε την αστυνομία επανειλημμένα, η οποία έρχεται χωρίς να κάνει κάτι. Φωνάξαμε τη δήμαρχο. Βρισκόμαστε σε κάποιο αδιέξοδο. Ως επί το πλείστον είναι τα ίδια άτομα που συχνάζουν εκεί. Η αστυνομία λέει ότι τους ξέρει ποιοι είναι, αλλά δεν κάνει τίποτα». Έτσι, η εκκλησία στράφηκε στην εξωτερική ασφάλεια: «Εκείνο που κάνουμε όταν έχουμε είτε επίσημους είτε κάποιο μνημόσυνο, για σκοπούς καθαριότητας, είναι να προσλαμβάνουμε ομάδα από σωματοφύλακες, οι οποίοι έρχονται εκεί, προσέχουν όλο το βράδυ μέχρι το πρωί για να μην μπει κανένας μέσα στην αυλή να λερώσουν», λέει ο κ. Λακούφης και προσθέτει: «Αυτοί οι αναρχικοί που δημιουργούν τα προβλήματα είναι δικοί μας, είναι Κύπριοι. Κοντά σ’ αυτούς μαζεύονται και ένα σωρό νεαροί που ξέρουμε ότι είναι από σχετικά καλές οικογένειες και οι γονείς τους μας κάνουν παράπονα για τα παιδιά τους, ανησυχούν».