Κοινωνική Οικολογία

η αναρχική οικολογία του Murray Bookchin

"Το φιλοσοφικό και πολιτικό ρεύμα που είναι γνωστό με το όνομα "Κοινωνική Οικολογία" ξεκινά από την αναγνώριση του -συχνά παραβλεπόμενου- γεγονότος ότι σχεδόν όλα τα οικολογικά μας προβλήματα προέρχονται από βαθύτατα κοινωνικά προβλήματα. Και ότι αντιστρόφως τα οικολογικά προβλήματα που υπάρχουν δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά, πόσο μάλλον να επιλυθούν, χωρίς να επιληφθούμε των εσωτερικών προβλημάτων της κοινωνίας."
(Murray Bookchin "Τι είναι η Κοινωνική Οικολογία")
Οικονομικές, εθνικές και πολιτισμικές συγκρούσεις βρίσκονται στον πυρήνα των σοβαρών οικολογικών ανισορροπιών που αντιμετωπίζουμε σήμερα, γι' αυτό και το πραγματικό πεδίο όπου θα κριθεί το οικολογικό μέλλον του πλανήτη είναι το κοινωνικό.
Έτσι θέτει το οικολογικό ζήτημα ο Murray Bookchin, εισηγητής και κύριος εκφραστής της "Κοινωνικής Οικολογίας", ενός από τα πιό γνωστά και συγκροτημένα σύγχρονα ρεύματα οικολογικής σκέψης.
"Αν δεν συνειδητοποιήσουμε", προσθέτει, "ότι η παρούσα οικονομία της αγοράς, δομημένη γύρω από την ανελέητα ανταγωνιστική προστακτική αυξήσου ή πέθανε, είναι ένας βαθύτατα απρόσωπος αυτόνομος μηχανισμός, θα τείνουμε εσφαλμένα να κατηγορούμε την τεχνολογία καθεαυτή ή τον υπερπληθυσμό καθευατό για τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Θα αγνοήσουμε τις βαθύτερες αιτίες τους, όπως το παγκόσμιο κερδοσκοπικό εμπόριο, τη βιομηχανική επέκταση και την ταύτιση της προόδου με τα συμφέροντα των επιχειρήσεων."
Αντίθετα από το Μαρξ, που πίστεψε πως οι κρίσιμες αντιθέσεις του καπιταλισμού είναι αυτές στο εσωτερικό του συστήματος, η νεώτερη εμπειρία φαίνεται να αποδεικνύει ότι οι πιό κρίσιμες αντιθέσεις είναι αυτές μεταξύ του συστήματος και του φυσικού κόσμου. Γιατί η μοίρα των ανθρώπων δεν μπορεί να διαχωριστεί από τη μοίρα του μη ανθρώπινου κόσμου, ο οποίος όμως ήδη οδηγείται σε καταστροφή.
Οι κοινωνικοί οικολόγοι πιστεύουν έτσι ότι προβλήματα όπως ο ρατσισμός, ο σεξισμός, η εκμετάλλευση του τρίτου κόσμου είναι ένα προϊόν των ίδιων μηχανισμών που προκαλούν την εξαφάνιση των τροπικών δασών.
Ο "πράσινος καπιταλισμός"
Για πρώτη φορά ο Murray Bookchin διατύπωσε τις θέσεις της Κοινωνικής Οικολογίας το 1965, καλώντας για μια νέα πνευματικότητα, που θα υποκαθιστά την ιεραρχική νοοτροπία της κατάταξης σε κυρίαρχους και υποτελείς, τόσο μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία όσο και μεταξύ των διάφoρων μορφών ζωής, με μια νοοτροπία συνεργασίας και αλληλοβοήθειας, με μια ηθική της συμπληρωματικότητας.
Αν και αυτή η επίκληση για μια νέα διανοητικότητα εξακολουθεί από τότε να παίζει κεντρικό ρόλο στη θεωρία της Κοινωνικής Οικολογίας, δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως επίκληση ή αναζήτηση κάποιας φυσικής ή υπερφυσικής θεότητας. Η φιλοσοφία της είναι αυστηρά φυσικοκρατική (πράγμα αναμενόμενο, αφού στηρίζεται στην επιστημονική Οικολογία, που είναι κλάδος των βιολογικών επιστημών) και όχι υπερφυσική ή πανθεϊστική.
Το να θέσουμε σε προτεραιότητα πάνω από τους κοινωνικούς παράγοντες οποιαδήποτε μορφή πνευματικότητας, μας απομακρύνει από την πραγματικότητα, τονίζει ο Bookchin. Και η πραγματικότητα είναι ότι προέχει να αντιμετωπίσουμε τους μηχανισμούς εκμετάλλευσης και καταπίεσης, με συλλογική δράση μέσα από τα κοινωνικά κινήματα και όχι να καταφύγουμε σε προσωπικές μορφές πνευματικής "αναγέννησης" ή σε προσωπικές μορφές "πράσινης" κατανάλωσης και επένδυσης. ΄Ολα αυτά δεν είναι παρά "πράσινος" καταναλωτισμός, απλά μια ακόμη ευκαιρία για τον καπιταλισμό να ποικίλει τα προϊόντα που προσφέρει και με μια οικολογική τους παραλλαγή.
Εκτός και αν αλλάξουμε την κοινωνία, οι "ήπιες" τεχνολογίες δεν θα κάνουν καμμιά διαφορά. Η απλή τεχνολογία μπορεί επίσης να προξενήσει μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά αν η ιδεολογία που τη χρησιμοποιεί παραμείνει η ίδια: τα δάση της Αγγλίας κόπηκαν με τσεκούρια που δεν είχαν αλλάξει από την Εποχή του Χαλκού. Ο σημερινός περιβαλλοντισμός είναι επί το πλείστον "περιβαλλοντική μηχανική".
Θεωρίες που ισχυρίζονται ότι η οικολογική κρίση είναι πολιτιστικό μάλλον παρά κοινωνικό πρόβλημα μπορούν επίσης να συσκοτίσουν το ζήτημα. Οι ιεραρχικές κοινωνίες είχαν αρχίσει να βλάπτουν τον πλανήτη πολύ πριν από τη σύγχρονη επιστήμη, το "γραμμικό" ορθολογισμό και τη "βιομηχανική κοινωνία", τις πολιτιστικές αιτίες που συχνότερα επικαλείται το οικολογικό κίνημα. Η βιομηχανική ανάπτυξη δεν είναι απλά αποτέλεσμα μιας αλλαγής στη νοοτροπία, ούτε είναι αποτέλεσμα του επιστημονικού ορθολογισμού. Μάλλον εκκινεί από την αρχή της ίδιας της αγοράς, που απαιτεί το 'αυξήσου ή πέθανε".
Οικολογικός ανθρωπισμός
Ο Bookchin απορρίπτει το εκβιαστικό δίλημμα σκέψης που κρύβεται πίσω από τα κοινώς αναφερόμενα ως αντίθετα, τον ανθρωποκεντρισμό και τον βιοκεντρισμό. Ο ανθρωποκεντρισμός τοποθετεί τους ανθρώπους στην κορυφή της ιεραρχίας των ειδών, λέγοντας ότι ο κόσμος φτιάχτηκε για μας. Η αντίθετη αρχή, ο βιοκεντρισμός, ισχυρίζεται ότι όλα τα όντα έχουν την ίδια εγγενή αξία και μιλά για την ιδέα μιας "βιοκεντρικής δημοκρατίας", μια ιδέα που είναι σχεδόν χωρίς νόημα.
Οι άνθρωποι παραμένουν πάντα ριζωμένοι στη βιολογική εξελικτική ιστορία, την οποία αποκαλούμε "πρώτη Φύση" αλλά παράγουν επίσης μια χαρακτηριστικά ανθρώπινη κοινωνική φύση από μόνοι τους, που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε "δεύτερη Φύση".
Η ανθρωπογενής "δεύτερη Φύση" είναι φυσικό δημιούργημα όσο η πρώτη. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι μπορούμε να παραγνωρίσουμε τη μοναδική θέση των ανθρώπων μέσα στη φύση, βάζοντάς τους δίπλα ας πούμε στις μέλισσες όσον αφορά την "εγγενή" τους αξία.
Η Κοινωνική Οικολογία, ως ανοιχτός οικολογικός ανθρωπισμός, θεωρεί τα ανθρώπινα όντα ως τις πλέον διαφοροποιημένες και πολύπλoκες μορφές ζωής του πλανήτη, χωρίς τα οποία ούτε συνείδηση ούτε ελευθερία θα μπορούσε να υπάρχει. Δυνητικά, τουλάχιστον, οι άνθρωποι είναι η μόνη πιθανή πηγή ηθικής σε αυτό τον πλανήτη, και μάλιστα μιας ηθικής που απαιτεί την προστασία της βιόσφαιρας.
.

Η ιεραρχική κοινωνία
Η ιδέα της κυριαρχίας πάνω στη φύση είναι πολύ παλαιότερη βέβαια από τον καπιταλισμό, αλλά δεν είναι έμφυτη στον άνθρωπο.
Έχει την πρωταρχική της πηγή στην κυριαρχία του ενός ανθρώπου επί του άλλου -και έχει προκαλέσει και στις δύο περιπτώσεις όμοιες συμφορές.
Η "Φύση" με την ευρεία έννοια, ως το βιωτικό περιβάλλον από το οποίο οι άνθρωποι παίρνουν τα βασικά πράγματα που χρειάζονται για να επιβιώσουν, συχνά δεν έχει νόημα για τους προεγγράμματους λαούς. Συνήθως δεν ξεχωρίζουν την κοινωνία τους από την υπόλοιπη φύση, η οποία αντίθετα είναι το ίδιο το σύμπαν μέσα στο οποίο ζουν.
Πώς προέκυψε ιστορικά μια ιεραρχικά δομημένη κοινωνία; Οπωσδήποτε κάποιες φυσικές διαφορές, όπως η ηλικία και το φύλο, δημιουργούσαν και διαφορετικούς ρόλους για τα μέλη των πρώτων ανθρώπινων ομάδων, που ήταν κατ' ουσία μεγάλες οικογένειες.
Στη συνέχεια γεγονότα όπως αυξήσεις του πληθυσμού, φυσικές καταστροφές, τεχνολογικές βελτιώσεις που ενίσχυσαν τις αντρικές ασχολίες του κυνηγιού και της φύλαξης των ζώων, έναντι των αγροτικών και καρποσυλλεκτικών γυναικείων εργασιών, η εξάπλωση των πολέμων, η ανάπτυξη των άστεων, οδήγησαν στην παγίωση διάφoρων μορφών ανισοτήτων.
Η ιεραρχική νοοτροπία και οι ταξικές σχέσεις γέννησαν επίσης την ιδέα της κυριαρχίας επάνω στο φυσικό κόσμο και την ιδέα της εκμετάλλευσής του προς όφελος των ολίγων.
Ξεκινώντας ήδη από το έπος του Γκιλγκαμές στη Μεσοποταμία, όπου ο ήρωας νικά τις θεότητες και κόβει τα ιερά τους δέντρα και από τον Αδάμ και το Νώε που παίρνουν άδεια από το θεό να κατακυριεύσουν τη γή, οι ελιτίστικες κοινωνίες εξάλειψαν τη παρθένα φύση από τη λεκάνη της Μεσογείου, την Μέση Ανατολή αλλά και από την Κίνα.
Το συμπέρασμα της ιστορικής ανάλυσης είναι λοιπόν πως η ιδέα της επικυριαρχίας επάνω στη φύση μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με τη δημουργία μιας κοινωνίας χωρίς ταξικές και ιεραρχικές δομές.
Η εναλλακτική κοινωνία
Σε μη ιεραρχικές κοινωνίες, που αποδεδειγμένα επιτυγχάνουν ένα πολύ πιο αρμονικό μοντέλο συμβίωσης με τη μη ανθρώπινη φύση, ορισμένα έθιμα καθοδηγούν την ανθρώπινη συμπεριφορά σε αξιοπρεπείς κατευθύνσεις.
Πρωταρχικής σημασίας πρώιμα έθιμα ήταν:
- η κοινή πεποίθηση ότι όλα τα μέλη μιας κοινότητας έχουν το δικαίωμα να έχουν πρόσβαση σε όλα τα αναγκαία για τη ζωή, άσχετα από το ποσό της εργασίας που εκτελούν.
- η ιδέα ότι τα μέσα της ζωής (γή, οπωρώνες, ακόμη και εργαλεία και όπλα) που δεν χρησιμοποιούνταν από μία ομάδα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, αν χρειάζονταν, από κάποια άλλη ομάδα.
- η πρακτική της αλληλοβοήθειας, της συνεργατικής δηλαδή συμπεριφοράς να μοιράζεσαι πράγματα και εργασία, έτσι ώστε να ξέρεις ότι σε δύσκολους καιρούς δεν θα μείνεις αβοήθητος.
Αυτά τα έθιμα έχουν ριζωθεί τόσο βαθειά μέσα στην κοινωνία, που παραμένουν διαμέσου της ιστορίας και έρχονται στην επιφάνεια σχεδόν εκρηκτικά σε καιρούς λαικών εξεγέρσεων, από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα. Πολλές από αυτές τις εξεγέρσεις απαίτησαν την επαναφορά των κοινοτικών και αλτρουιστικών αρχών που βρίσκονταν υπό διωγμό από την ελιτιστική και ταξική καταπίεση.
Καλό παράδειγμα για το πως θα μπορούσαν να ήταν τα πράγματα, αποτέλεσε η αρχαία Ελλάδα. Εκεί οι θρησκευτικές πεποιθήσεις και, κυρίως, η νεοανακαλυφθείσα ορθολογική φιλοσοφία που απέρριπτε την εναγκάλιση της σκέψης και της πολιτικής ζωής από υπερβολικές επιθυμίες, έτειναν να μετριάσουν τις ανάγκες και να περιορίσουν τις ανθρώπινες ορέξεις για υλικά αγαθά. Κατάφεραν έτσι να μετριάσουν την ορμή για τεχνολογικές ανακαλύψεις σε ένα σημείο όπου τα νέα μέσα παραγωγής μπορούσαν να ενταχθούν σε μια ισορροπημένη κοινωνία.
Αντίθετα η σημερινή κοινωνία της αγοράς όχι μόνο δεν δέχεται φιλοσοφικούς, θρησκευτικούς ή κοινωνικούς περιορισμούς στη συνεχή αύξηση της παραγωγής και τη χρήση νέας τεχνολογίας, αλλά επίσης έχει γίνει ο δημιουργός αμέτρητων, κατά βάση άχρηστων, αναγκών.
Η καπιταλιστική οικονομία είναι μόνο δύο αιώνες παλιά. Στη μικτή οικονομία την οποία αντικατέστησε, οι πολιτιστικοί παράγοντες περόριζαν τις κτητικές επιθυμίες. Το ίδιο θα μπορούσε να ξανασυμβεί.
Στη θέση του υφιστάμενου ιεραρχικού και ταξικού συστήματος η Κοινωνική Οικολογία προτείνει μια εξισωτική κοινωνία βασισμένη στις κοινοτικές και αλτρουιστικές αρχές. Οι άνθρωποι σε αυτή τη νέα κοινωνία θα αναγνωρίζουν ότι τα συμφέροντα του συνόλου είναι αξεχώριστα από αυτά του καθενός ατόμου.
Η ιδιοκτησία θα είναι κοινή και, ιδανικά, θα ανήκει στο σύνολο της κοινότητας. Οι αποφάσεις θα παίρνονται στις δημοτικές συνελεύσεις από το σύνολο της κοινότητας, με βάση την αρχή της πλειοψηφίας, ενώ ένα ομοσπονδιακό συμβούλιο, με μέλη άμεσα υπόλογα και ανακλητά από τις συνελεύσεις που τα έχουν εκλέξει, θα ασκεί τα οργανωτικά καθήκοντα και θα προωθεί την υλοποίηση των αποφάσεων των συνελεύσεων.
Αυτός ο μετασχηματισμός θα επιτευχθεί με τη ριζοσπαστική συλλογική δράση και τη συνεργασία των κοινωνικών κινημάτων. Ο αγώνας ενάντια στην κυριαρχία θα αρχίσει όχι μόνο στο εργοστάσιο αλλά και στην οικογένεια, όχι μόνο στην οικονομία αλλά επίσης και στην ψυχή, όχι μόνο στις υλικές καταστάσεις αλλά και στις πνευματικές.
Κριτική της Κοινωνικής Οικολογίας
Ένα εσωτερικό σημείο της θεωρίας που έχει δεχτεί αρκετή κριτική, είναι η μη επαρκής απόδειξη της αιτιακής σχέσης ανάμεσα στις ιεραρχικά δομημένες κοινωνίες και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Αν και αποτελεί κοινή παραδοχή ότι οι τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες είχαν αποκαταστήσει μιαν εξαιρετικά συνεργατική σχέση με το μη ανθρώπινο περιβάλλον, δεν μπορεί κανείς εκ προοιμίου να απορρίψει την περίπτωση ύπαρξης μη ιεραρχικών κοινωνιών που έβλαψαν το περιβάλλον όπου έζησαν.
Αυτό είναι κάτι που καλείται να αποδείξει η επιστήμη της ανθρωπολογίας στο μέλλον.
Σε πολιτικό επίπεδο τώρα, δεν λείπουν βέβαια οι υποστηρικές του "πράσινου καπιταλισμού", ως μιας ρεαλιστικής πρότασης που μπορεί να δώσει εδώ και τώρα άμεσες πρακτικές λύσεις, και όχι σε ένα απροσδιόριστο ουτοπικό μέλλον. Άλλωστε, ισχυρίζονται, δεν είναι όνειρο του καθενός ένας πλανήτης γεμάτος από αγρότες και κυνηγούς.
Αλλά και οι οπαδοί της Βαθειάς Οικολογίας, που ομολογουμένως έχουν δεχτεί σκληρή κριτική από τον Bookchin, δεν παραλείπουν με τη σειρά τους να ζητήσουν διευκρινίσεις για τη προτεινόμενη σχέση μας με τη μη ανθρώπινη φύση. Πρέπει τελικά να ζήσουμε σε οργανική-αναρχική αρμονία με τον πλανήτη ή μήπως απλά πρέπει να τον διαχειριστούμε υπεύθυνα; Για αυτούς η Κοινωνική Οικολογία δεν μοιάζει αρκετά βαθειά και ουσιαστική, αφού ο κύριος σκοπός της είναι η ευημερία των ανθρώπων.
Πράγματι, η Κοινωνική Οικολογία είναι ο γονιμότερος σήμερα συνεχιστής της επαναστατικής σκέψης του περασμένου αιώνα, αναρχικής και σοσιαλιστικής, την οποία συνδυάζει δημιουργικά με τη νεώτερη επιστήμη της οικολογίας. Ως τέτοια, είναι μιά σαφώς ανθρωπιστική και ορθολογική φιλοσοφία. Το εάν αυτό είναι υπέρ ή κατά της, θα χρειαστεί λίγη ακόμη συζήτηση.

Φ.Ένγκελς, «Διαλεκτική της φύσης»
«…Ανθρώπινες «νίκες» πάνω στην φύση: Οι άνθρωποι που στην Μεσοποταμία, την Ελλάδα και τη Μικρά Ασία και αλλού κατέστρεφαν τα δάση για να αποκτήσουν καλλιεργήσιμη γη, ποτέ δεν ονειρεύτηκαν πως μ’ αυτό βάζανε τις βάσεις για την πραγματική ερήμωση αυτών των χωρών, καταστρέφοντας μαζί με τα δάση και τα κέντρα συγκέντρωσης της υγρασίας. Όταν οι ορεινοί Ιταλοί κατέστρεφαν στις νότιες πλαγιές των Άλπεων τα δάση των ελατών, που με τόση φροντίδα διατηρήθηκαν στις βόρειες κλιτύες, δεν είχαν ιδέα πως μ’ αυτόν τον τρόπο υποσκάπτανε τη γαλακτοκομία στην περιοχή τους. Ακόμα λιγότερο υποψιάζονταν ότι μ’ αυτήν την τακτική στερούσαν από νερό τις βουνίσιες πηγές τους στο μεγαλύτερο μέρος του χρόνου και πως με την εποχή των βροχών θα χύνονταν στην πεδιάδα πιο ορμητικοί χείμαρροι

Οικολογία:
Η καταστροφή του περιβάλλοντος οφείλεται στη σύμφυτη στον καπιταλισμό ανορθολογική επέμβαση στη φύση στο ληστρικό κυνήγι των κερδών εκ μέρους των μονοπωλίων.(προτιμούν να δουν τη ζωή να δεινοπαθεί παρά να ξοδέψουν χρήματα για το περιβάλλον, ή να τροποποιήσουν το παραγωγικό τους πρόγραμμα και να μειωθούν τα έσοδά τους)
Οικολογικές ομάδες: κάποιες από αυτές εγκύπτουν στα μόνα υπαρκτά αίτια των προβλημάτων, τα κοινωνικοπολιτικά και δεν θεωρούν πηγή του κακού την ανάπτυξη γενικά. (είναι δυνατόν να δοθούν λύσεις μέσα στα όρια του υπάρχοντος συστήματος?) παρά τις κραυγαλέες και φιλόδοξες διακηρύξεις τους, η δράση τους δεν θίγει τη δομή του συστήματος αλλά περιορίζεται σε κάποιες επιμέρους δευτερεύουσες πτυχές του.(χαρακτηρίζονται από ανεδαφικότητα και ρεφορμισμό). Οι φαιδρές οικολογικές ομάδες προτείνουν με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο «επιστροφή στη φύση»:επιδίωξη εξολοκλήρου αντιδραστική και λαθεμένη. Ό,τι φορούν, τρώνε και χρησιμοποιούν έχει υποστεί φυσικοχημική διεργασία μη συμβατή προς «τα πιστεύω τους.» Θέλεις κύριε να είσαι οικολόγος? Τότε, μη φοράς παπούτσια γιατί τα βυρσοδεψεία μολύνουν το περιβάλλον. Να ντύνεσαι με προβιές ακατέργαστες. Να μη χρησιμοποιείς ούτε ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε τηλέφωνο, ούτε ψυγείο, ούτε τηλεόραση, ούτε ηλεκτρονικό υπολογιστή, ούτε αυτοκίνητο, ούτε μοτοσικλέτα, ούτε καν ποδήλατο! Το μελάνι και το χαρτί ξέχνα τα. Να μη χτίζεις σπίτι κα να «κατοικείς» σε σπηλιές. Να μην καλλιεργείς τη γη, και να τρέφεσαι με ακρίδες και μέλι άγριο. Αν μπορείς να ζήσεις με τέτοιον τρόπο, μπράβο σου!
Ο πολιτισμός είναι συνώνυμο του μετασχηματισμού της φύσης. Η Ανθρωπότητα άφησε πίσω της την βαρβαρότητα αφότου άρχισε να καλλιεργεί τη γη να επεμβαίνει δηλαδή, στο φυσικό περιβάλλον. Κι ασφαλώς, δεν έχει κανένα λόγο να γυρίσει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε.
Οφείλουμε όταν οικοδομήσουμε την κοινωνία εκείνη που η μεταμόρφωση της φύσης δεν θα συνεπάγεται και η καταστροφή της, να πετύχουμε το «δέσιμο» της λειτουργικότητας με τον τονισμό της ομορφιάς της. Η βιομηχανική και τεχνολογική πρόοδος θα αποσκοπεί στην πανανθρώπινη ευτυχία και όχι στην συσσώρευση κερδών για τους εκμεταλλευτές και ούτε σε συνέπειες ανορθολογικής επέμβασης της φύσης.
Η λαϊκή θέληση θα «περιφρουρεί» και θα φροντίζει τα ποτάμια, τα δάση, τις λίμνες, τις θάλασσες. Οι πόλεις θα τυλίγονται στο πράσινο. Τα εργοστάσια και τα αγροκτήματα θα ανήκουν στους εργαζόμενους, τα οποία θα συνδυάζονται αρμονικά με την προέκταση του ανθρώπινου μυαλού και χεριού και την φύση (αντί αυτή να τραυματίζεται θανάσιμα).
Το ψεύτικο δίλημμα «διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος ή τεχνολογική πρόοδος» θα πάψει να υπάρχει. Ο «τεχνικός πολιτισμός» θα πάψει να είναι εκείνο που τον κατάντησε ο καπιταλισμός στη φάση της παρατεταμένης σήψης του: πηγή προβλημάτων.
Ένα οικολογικό κίνημα συνασπισμένο με το εργατικό, θα στραφεί ενάντια του ληστρικού κεφαλαιοκρατικού συστήματος και δεν θα εγκλωβιστούν σε ρεφορμιστικές αυταπάτες. Ο αγώνας ενάντια στην καταστροφή της φύσης αποτελεί μορφή ταξικής πάλης.

« …Έτσι, τα γεγονότα μας θυμίζουν σε κάθε βήμα πως δεν κυριαρχούμε καθόλου πάνω στην φύση όπως ένας κατακτητής πάνω σ’ έναν ξένο λαό, όπως κάποιος που θα στεκόταν έξω από τη φύση, αλλά πως ανήκουμε στη φύση με τη σάρκα, το αίμα και το μυαλό μας, πως είμαστε μέσα της και πως όλη μας η εξουσία βρίσκεται στο πλεονέκτημα που έχουμε, σχετικά με όλα τ’ άλλα όντα, να γνωρίζουμε τους νόμους της και να μπορούμε να τους εφαρμόζουμε ορθά…..»

Φίλη Λούναρ, θα σου πρότεινα την επόμενη φορά να κάμεις μια πιο συγκεκριμένη κριτική παρά να είσαι σεχταριστική - εφόσον ξέρεις μάλλον καλύτερα για πιο θέμα μιλάς, όπως λες..
Πέρα του κειμένου (που σηκώνει μεγάλη κριτική), αυτά που αναφέρεις είναι τα ίδια με αυτά που χλευάζει το άρθρο του συγραφέα, δηλ. το ηλίθιο επιχείρημα των "πράσινων καπιταλιστών" και λοιπών άλλων (βλ. βαθιά οικολογία κλπ)..

Αν θέλουμε να κάνουμε μια κριτική στο κείμενο καθ' αυτό ας δούμε τι έννοιες χρησιμοποιεί (λ.χ. Ο αγώνας ενάντια στην καταστροφή της φύσης αποτελεί μορφή ταξικής πάλης. ή "λαθεμένες και αντιδραστικές" και γενικότερα τον οικομαρξιστικό χαρακτήρα του κειμένου)..


"En mporw kan na katalavw pws ekopsen o nous sou pws enas pragmatikos oikologos en na forisi derma apo zwo i en na fai ena zwaki."

κι όμως Λούναρ, υπάρχουν οικολόγοι που τρώουν και πολλά ζωάκια μάλιστα! Το ζήτημα - αν κατάλαβα καλά- που θέλει να θίξει στο κείμενο είναι ότι έννεν απλά το lifestyle (ο προσωπικός τρόπος ζωής ) που εν να λύσει το "οικολογικό πρόβλημα", αλλά ο ταξικός / λαικός αγώνας σύμφωνα με τον συγγραφέα - και αυτό μάλλον είναι ένα πεδίο κριτικής..

Θα επανέλθω μάλλον ξανά γιατί δεν έχω χρόνο τώρα

"en exw oute tin psixremia, oute tin ipomoni na mpennw se sizitisis me kapion/kapian pou vazi tin leksi "epidioksi lanthasmeni" mesa sto kimeno, to opio kimeno pezi polla gia na men pw katholika me tin irwnia, je en kani pou pezi me tin ironia, lali je alla twn allwn.
Etsi ipomonin en tin exw. Oute tha ithela na tin evrw."

Το ότι δεν έχεις ψυχραιμία εν προβληματικό δικό σου, εν λύνοντε έτσι οι σχέσεις και οι διαφωνίες στον χώρο.
Και σου επαναλαβάνω ότι το κείμενο εν λαλλεί τίποτα διαφορετικό απ αυτά ποιυ λαλλέις εσύ, τσέκαρε το!

"Οι φαιδρές οικολογικές ομάδες προτείνουν με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο «επιστροφή στη φύση»:επιδίωξη εξολοκλήρου αντιδραστική και λαθεμένη." είπε

τούτη εν μια κριτική που ταιρκάζει καλύτερα στους "επιστημονικούς" μαρξιστές ή μάλλον καλύτερα στα παπαγαλάκια τους. Αυτό που προτείνουμε είναι το σωστό, το επιστημονικό κτλ ενώ τα άλλα είναι αντιδραστικα.. παρ αυτα, oi New Age οικο - ομάδες και τα διαφορα περιβαλλοντικά κινήματα, δεν έχουν να προτάξουν κάτι πραγματικά ριζοσπαστικό. Οι πρώτοι παραμένουν lifestyle "anarxikoi" kai oi deyteroi paramenoun filleleftheroi / kapitalistes.

ediefige sou mia leksi sto kimeno mou, i opia en simantiki, en ixa grapsi oi oikologoi, ixa grapsi oi
pragmatikoi oikologoi.

Ποιοί είναι οι πραγματικοί οικολόγοι??? Εσύ είσαι πραγματικός οικολόγος?? Ο μικροαστός που κάμνει ανακύκλωση είναι πραγματικός οικολόγος? Ο εξεγερμένος που ρίχνει μολοτοφ σε τράπεζα εν πραγματικός οικολόγος? Εσύ κι εγώ που δεν τρώμε κρέας είμαστε πραγματικοί οικολόγοι? Ποιός είναι πραγματικός οικολόγος? Μήπως το "επιδίωξη λαθεμένη" το χρησιμοποιάς κι εσύ σε όποιον δεν είναι σαν εσένα?


Τέλος, κι εγώ είμαι χορτοφάγος, ίσως θα ήταν καλό να ανοίξουμε και γι' αυτό ένα θέμα - άντε και η κάναβη πήγε στην 5 σελίδα!

*xorefki giro-giro opws to kalikatzaroui ke tragouda to "mia wrea petalouda*
εν η απάντησή σου τούτη?

twra vrika xrono na apantisw stin paratirisi h mallon katholiki diafwnia pou exeis me to keimeno lunar alla xairomai pou "epiaen topo" as einai je arnitiko .parolauta thelw na thesw enan erwtima : ean diafwneis eksoloklirou me to keimeno sevasto ektos kai an oi diafwnies sou en merikes opotan nomizw mporei na ginei mia polla endiaferousa syzitisi. (an evreis xrono opws eipes je an den varkese ) anyway , kalos o sxoliasmos sou gia tous oikologus stin kypro. (kamnoun ta shoni je gastri)

ne oson afora tin eirwnia you're right. alla to keimeno touto egrapsa to se mia periodo pou
ixa apogoiteutei polla pou tis proteinomenes lyseis twn oikologwn se platy fasma (oi mono
stin kypro) .aplws na prosthesw kati pio eidiko panw sto keimeno pou en to egrapsa giati
itan apokleistika kritiki sta 2 akra twn oikologikwn omadwn, je elpizw na perilamvanei
kalytera tin apopsi mou.koita apo ti mia plevra den diafwnw oute apotharrynw tis omadikes
h atomikes antistaseis je prospatheies gia veltiwsi je anoikodomisi tis fysis alla
je pou tin allin den thewrw oti touta en tha eksaleipsoun tin katastrofi tis.giati
aman pou tin mian yiothetisw to quote tis evrwpaikis enwsis oti me tin symvoli olwn
mas stin anakyklwsi swzoume to perivallon je pou tin alli esheis tin ameriki je oulles
tis loipes kapitalistikes xwres na eksamolyoun xiliades tonous aeria monokseidiou tou
anthraka stin atmosfaira kathe xrono en enas favlos kyklos.dyo lyseis yparxoun kata tin
apopsi mou: h yposkapteis kathe mera touta ta sapismena themelia tou kapitalismou me
mikres antidraseis je fanera esheis apwtero stoxo stin teliki katedafisi tou, h zeis mia
zwi mestin psevdaisthisi oti enna katafereis mono me ton proswpiko sou tropo
zwis tin epilysi tou provlimatos. (jame isws eprepe na dwkw emfasi alla anyway prosthetw to twra)


je sxetika me ton ilio pou ipes ediavaza prin jero oti o ilios-san to megalytero asteri-
enna svisei se mia xroniki periodo (pou en tin thimoume twra).

Ara oikologos tha emporouse na en jinos pou en enantia sto specieism, jinos pou vallei ta idanika panw pou ton eafto tou je jinos pou eshei compassion. Je na en je xortofagos.
Pes oti eisai enantia sto speciesm. Simainei oti o athrwpos en meros tis fisis. Allwste o athrwpos en enan eidos zwou. Je kapoios tha emporouse na pei epomenws pws oikologos en kapoios pou afinei ta pramata na paroun tin poreia tous sti fisi. Afiste tous athrwpous na kamoun dominate ton kosmo, etsi to efere i ekseliksi? Etsi na ginei. Global warming? Global warming. Sto katw katw to shirottero pou mporei na ginei einai na liwsoun oi pagoi klp, na afanistoun kapoia eidi zwwn, mazi tous je oi athrwpoi na glitwsei o planitis. Na ksanaksekinisei pou jame pou afike ta evolutionary processes tou. Enjen aparaitita i apopsi mou, aplws epeidi emilousete gia definitions tis oikologias, diw je egw ena.
Eisai pragmatikos oikologos amman annoieis ta kloufkia twn minks stin agglia je fefkoun je kamnoun invade to topiko oikosystima trwwntas alla eidi klp? Panta me aftothisia, ennoeitai, je me to kalo twn zwn kata nou.
Episis, exw aporia me tin xortofagia. Aman trweis kreas simainei en agapas ta zwa? I en ta sevesai?

οικολόγοι, χορτοφάγοι, περιμένουμέ σας στην παρέμβαση σήμερα στις 4μ.μ. στα mcdonalds στη Λήδρας για να κάμουμε τζιε πράξη τις θεωρητικές ανησυχίες μας.

dystyxws vriskomai ektos kyprou alla perimenw mia enimerwsi gia simera....

Quote :

Ipa sou panw oti athrwpos pou trwi zwa je pai kapare enen oute aristeros oute koummounistis oute anarxikos. Touti ti protasi ennow tin ws to kokkalo.
Epidi gia mena o pragmatikos aristeros en to atomo pou exi compassion, pou proektinete pera pou tin sfera tou dikou tou/tis “egw”.

En tha mpo se tountin sizitisi, idios tora kathisterimena, apla kratate mian pisini se touta pou lalite me etsi tonous.Etsi akrees apopsis mono kalo en mas kamnoun damesa.
Sorry, alla en se exrise kanenas "dikasti" pios en aristeros, kommounistis anarxikos klp.To na vlepis pera tou "ego" sou en simeni na troeis mono xorta kai fatzies kai na miniskis mes tin spilia.An theoris mono tounta 2 pramata pou proanaferes kritiria gia to an kapios vlepi pera tou "ego" tou kai annen aristeros(!!) tote pao paso, en kai axriasti i sizitisi sto telos..

Η ενημέρωση για την εκδήλωση:

Εκδηλώσεις: Αντικαπιταλιστική Παρέμβαση στα Μακ Ντόναλτς

Ipothetw esiwpises me me to ntokimanter. Oute pou anteksa na to dw oullo. Pistefkw oti en extreme katastaseis, je kala ekaman pou tes deixnoun gia na foitsiasoun ton kosmo, en enas tropos na katafereis kati. Merika pou ta plana eida ta se videos tis PETA gia alla pramata, p.x gia university dissections je pou pou erkountai ta samples gia ta dissections. Telospantwn, en polla kalo meso evaisthitopoiisis.
Iparxoun je tounta pramata gia mas pou en esinithisame akoma xwris to kiriakatiko kreas, je pale kala pou ta exoun dame stin agglia. Isws na prepei na psaksw parapanw gia to ti ginetai stin kipro me toutnto thema:
http://www.rspca.org.uk/servlet/Satellite?pagename=RSPCA/RSPCARedirect&pg=welfarestandards

Enna diafwnisw mazi sou se ena simeio. O athrwpos sioura ennen karnivoro nai. O athrwpos trwei diafora pramata analoga je me to pou miniskei (prin ta McDonalds) je giafton ekatafere na katoikisei oullon ton kosmo. En generalist. Pistefkw pws isws to oti arxise na trwei kreas na itan polla simantiko stin epiviwsi tou se topous pou en iparxoun idiaitera frouta i threptika fita. To scientific debate gia tin ekseliksi tis athrwpinis diaitas akoma paei je pistefkw o logos pou en exoume dontia je nixia pou ekselixtikan gia tounton skopo einai dioti o athrwpos xrisimopoiouse allous tropous na kiniga, me ton egkefalo je ergaleia je ws epi to pleiston emaeirefke to fai tou ara en ithele je ta dontia pou exoun ta karnivora i ta alla omnivora gia na sxizei tin sarka.
Episis, oi ximpantzides Pan troglodytes pou en primates je ipotithetai en frugivores kinigoun je trwn kreas je katafernoun ta, akoma je me ta dontia tous je ta stomaxia tous ws exoun, nomizw je mia koinotita vavouinwn pou miniskei se konta marshlands anakalipsan twra teleftaia oti kiniga poulia pou erkountai na fan psarka stes limnes, alla en athimoumai pou to edkevasa. En kserw an simainei kati touto, alla en endiaferon.
Eshei je kapoious epistimones pou laloun akoma oti i idia i ekseliksi tou egkefalou evasizetoun en merei panw stin katanalwsi kreatos pou tous progonous mas, dioti o egkefalos tous ishe polla megali metavoliki anagki tin opoia en tha ikanopoiousan mono ta frouta je ta fita. En kserw an to pistefkw, en je touto mia thewria.
Thewrw pantws oti en mporoume na vasistoume mono sta xaraktiristika tou swmatos gia na apofasisoume ti en mesti fisi mas je ti oi. Oute to na pinnoume gala itan stin fisi mas je touto martira to i allergia twn Kinezwn stin laktozi. Entoutois, xronia katanalwsis ageladinou galatos ekaman tous athrwpous stes ditikes koinwnies na antexoun to gala je na mporoun na to xrisimopoisoun sto swma tous. Simfwnw omws apolita oti iparxoun oikologikoi je ithikoi logoi je logoi igieias giati na men trwei kapoios kreas.
Egw pantws tha ediousa diaforetiko orismo, mias je miloume gia tous diaforous orismous tis oikologias. Oikologos en jinos pou prospathei na katalavei tous mixanismous me tous opoious doulefkei ena oikosistima, ta diafora meri tou je pws sxetizountai metaksi tous. Pistefkw oti touto en to vasiko, je meta xtizeis panw tou toutou. Dioti opws stin periptwsi me tous tipous pou annoiksan ta klouvia twn minks stin agglia, ontws ekataferan to oikonomiko tous sambotage, giati kostizoun akoma stin vrettaniki kivernisi shiliaes lires na ksefortothoun ta minks paizontas ta, alla den eskeftikan ta minks ta idia pou eite epethanan tis peinas dioti amolithikan sto asxeto, eite efan alla zwa je ekontepsan na ta ksipastrepsoun- opws px koinotites topikwn pouliwn twn opoiwn ta afka ekashianisan ta minks je twra en endangered.
Opws episis je to paradeigma twn Red Deers stin Skwtia. Apofasisan na ta ksanaentaksoun sto oikosistima jame pou eixan afanistei logwn tis katastrofis tou perivallontos tous. Toso petiximena itan ta elafkia pou twra prepei na ta paizoun gia na kratisoun tous arithmous tous katw afou den exoun fisikous thites. Omws, touto kostizei tous pale dioti oi athrwpoi pou ta paizoun, oi game keepers en eksidikevmenoi na ta paizoun swsta je oi sfaires en panakrives. Epomenws, pouloun to kreas twn elafkiwn gia na sintirisoun tounto prama. Stin ousia, oi athrwpoi pou trwn kreas elafkiou dioun tin dinatotita na iparxoun ta elafkia elefthera stin skwtia. Lio eirwniko. En kserw ti en kallitero, alla touto pou prospathw na pw en oti to ti en pragmatikos oikologos je ti oi eksartatai pou periptwsi se periptwsi, pou xwra se xwra, je sinithws xreiazetai sovari analisi je enimerwsi. To ti eprospathousa na pw me to global warming pou en ekatafera na to pw itan akiro, elea vlakeies. Ithela na eksigisw oti i oikologia, opws oulla ta pramata einai social construct.
Steile mou je alla links i vivlia omws, aman esheis wran enna ithela na dkevasw gia tous idanikous sou oikologous, akouountai endiaferon.

λούναρ, για το θέμα της βιομηχανίας που έθιξες,
Το ζήτημα είναι η ιδεολογία που κατέχει και χρησιμοποιά την βιομηχανία και όχι η ίδια. Σε προ-βιομηχανικές εποχές όπου υπήρχε περισσότερος μόχθος στην παραγωγή και στην εργασία τι θα κατηγορησουμε? Την γεωργία καθ' αυτήν? Αρα με το ίδιο σκεπτικό το να απαλλαγούμε απ την βιομηχανία ποιός μας εγγυάται καλύτερες συνθήκες σε μη-βιομηχανικό μοντέλο?
Τα δάση της Ευρώπης καταστράφηκαν με τσεκούρια και όχι με τρακτέρ, γιατί η ιδεολόγία που τα χρησιμοποιούσε ήταν η ίδια.
Η βιομηχανική επανάσταση ενίσχυσε ακόμα παραπάνω αυτήν την ιδεολόγία, της παραγωγής ή θάνατος, της κυριαρχίας ανθρώπου σε άνθωπο και όλοι μαζί ενάντια στην φύση, την πατριαρχία κλπ κλπ.

Για μένα μόνο η φιλοσοφία γύρω απ τον οικο-αναρχισμό και συγκεκριμένα η κοινωνική οικολογία (ο πρόδρομος της αναρχικής/κομουνιστικής σκέψεις τους αιώνα μας) μπορεί να μας δώσει ορθολογικές και επαναστατικές πρακτικές.

Υ.Γ.1 Όσον για το σχόλιο που είχες κάνει για τον Μπούκτσιν ως "αθκιασερο", δεν υπερασπίζομαι πρόσωπα -αν και έχεις μάλλον λάθος πληροφορίες για αυτόν-, αλλά σιγουρα δεν υπερασπίζομαι τα κινήματα του χαβαλέ που κυριαρχούν στην Αγγλοσαξωνία (όποιος θέλει καταλαβαίνει)

Υ.Γ.2 Εννεν επιθετική η παράμβασή μου. Εν είμαι που τους τύπους που κάθονται στο pc και κάμνουν κουβέντες, οπότε εν μιτσί το σχόλιο μου, αν μεν σου απαντίσω π'ισω σημαίνει ότι έχω πολλά να πω/γράψω και απλά βαριέμαι ή δεν έχω χρόνο.

τελος πάντων θα προσπάθησω να γράψω παραπάνω κάποια άλλη στιγμή θα το θέμα.

Λουναρ,
μάλλον δεν κατάλαβες τι εννοώ με τα "κινήματα του χαβαλέ", αλλά έχεις τον τρόπο να μετατρέπεις την κουβέντα σε αυτά που είναι για σένα "ακλόνητα πιστεύω", να ξεφευγεις και να μονοπωλεις το (πραγματικό) ενδιαφέρων σου για το κίνημα απελευθέρωσης ζώων ως το μείζων θέμα που όλα περιστρέφονται γύρω απ΄αυτό.
Να σου ξεκαθαρίσω την άποψη μου για το κίνημα αυτό,
Κατ΄αρχάς είμαι χορτοφάγος εδώ και 5+ χρόνια και είμαι περήφανος για την στάση μου. Είμουν απ τους πρώτους που άνοιξαν αυτό το θέμα στον Κυπριακό εναλλακτικό χώρο, αποτέλεσμα? Σήμερα σε ανοικτές ή κλειστές εκδηλώσεις με φαγητό που διοργανώνει ο χώρος μας υπάρχει extra vegetarian κουζίνα, αν όχι μόνο vegetarian. Πολλοί σύντοφοι μας εδω μέσα είναι χορτοφάγοι και ακόμα περισσότεροι σε σέβονται και έχουν επίγνωση και ευαισθησίες απέναντι στην στυγνή εκμετάλλευση που βιώνουν τα ζώα στις βιομηχανικές φάρμες, τα εργαστήρια, τους χώρους "ψυχαγωγίας" κλπ
Δεν ασχολούμε με "φιλοζωικές οργανώσεις" που διαχωρίζουν τα "pets" με τα άλλα καταπιεζώμενα ζώα που εκτρέφοντε για την σάρκα τους, την γούνα τους ή τις "ικανότητες" τους..
Για τους ακτιβιστές λοιπόν που είναι και το θέμα μας και συγκεκριμένα το ALF για αρκετό διαστημα είμουν επηρεασμένος..
Δεν θα κάτσω να σου κάνω καμία ανάλυση (διοτι μάλλον έχω Άρη στον Καρκίνο ) θα σου πω όμως 1-2 στοιχεία τα οποία θεωρώ σημαντικά. Ο τρόπος δράσης τέτοιων ομάδων χωρισμένος σε πυρήνες 2-10 ατόμων τα οποία δεν γνωρίζουν άλλους πυρήνες (για να αποφευχθεί -σε περίπτωση σύλληψης- η κατάδοση άλλων ακτιβιστών) και το γεγονός ότι οποιος δήποτε μπορεί να δράσει με αυτόν τον τρόπο (κάτω φυσικά απ τις γενικές αρχές), είναι αποδεδειγμένο ως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος ακτιβισμού και οικονομικού σαμποτάζ. Φυσικά γνωρίζεις μπορεί και καλύτερα για τον ALF, όποιος θέλει να μάθει περισσότερα ας κοιτάξει για αρχή την επίσημη ιστιοσελίδα.
Το "πρόβλημα" για μένα είναι ότι είναι μονοθεματικός. Φυσικά το ίδιο πρόβλημα μπορεί να υπάρχει σε ομάδες οι οποίες είναι πολυθεματικές..
Επίσης, αρκετοί είναι αυτοί που καταντούν εκκεντικοί και υιοθετούν "φασίζουσες" διαπροσωπικές πρακτικές με άλλους ανθρώπους. (-αυτο δεν έχει κατ΄αναγκη σχέση με το alf)
Τελος πάντων, αυτό που θέλω να πω είναι ότι έχω καλή άποψη για τον alf, πέρα από κάποιες θεωριτικές διαφωνίες που δεν είναι όμως λόγος να το αποκαλέσω χαβαλετσίδικο.

Κινήματα του χαβαλέ Λούναρ, είναι όλοι αυτοί οι λεγόμενοι "μη-βιαιοι", που για το όνομα της μη βίας προτιμούν να βλέπουν μπροστά στα μάτια τους τον ξυλοδαρμό των συντρόφων τους απ τους μπάτσους και να λένε "shame on you!".
Κινήματα του χαβαλέ Λούναρ, είναι όλοι αυτοί οι γελίοι πανκς που καταντήσαν γραφικά αξιοθέατα για τους τουρίστες.
Κινήματα του χαβαλέ είναι όλοι αυτοί που μετέτρεψαν την αναρχία και την επανάσταση, σε ρούχα και μπιχλιμπίδια..
Κινήματα του χαβαλέ είναι όλοι αυτοί που μετονόμασαν τον αναρχισμό σε πριμιτιβισμό και χάος.
Κινήματα του χαβαλέ είναι όλοι αυτοί που σε ένα ολοκληροτικό κράτος όπως το Αγγλκό, η μόνη τους αντίδραση βρίσκετε σε χολιγουντιανές ταινίες τύπου - V for Vendeta
Κινήματα του χαβαλέ είναι όλα αυτά που η ζυγαριά που ζυγίζει το lifestyle με την επαναστατική θεωρία και δράση, πέφτει απειλιτικά και κατακόρυφα στην μια μεριά..
Κινήματα του χαβαλέ είναι όλα αυτά που δεν έχουν -και το χειρότερο δεν θέλουν να έχουν - επίδραση στην κοινωνία.
...και η αγγλία είναι η "έδρα" τους.
(αυτό δεν σημαίνει ότι ισοπεδώνω το κίνημα στην Αγγλία, εξακολουθά να υπάρχει ένα ρεύμα αντίστασης και φιλοσοφίας).

Για την βιομηχανία κάποια άλλη στιγμή..

Υ.Γ. - Ασ ανοίξουμε άλλο ποστ για τα ζώα ή την χορτοφαγία.