Ahmet Mulla Mehmet: «Αγνοούμενος» από τη Μόρφου
Οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι της Μόρφου την περίοδο της ΕΟΚΑ φοβόντουσαν και πήγαν να ζήσουν στη Λεύκα ή στη Λευκωσία ή μετανάστευσαν στην Αυστραλία
Όλα ξεκίνησαν με ένα ανώνυμο e-mail από έναν Ελληνοκύπριο αναγνώστη:
«Θα ήθελα να συνεισφέρω στις προσπάθειές σου, λέγοντάς σου μια ιστορία που μόνον άκουσα, δεν ήμουν μάρτυρας. Στην πόλη της Μόρφου πρέπει να υπάρχει ένας αγνοούμενος, του οποίου δεν ξέρω το όνομα, αλλά πρέπει να ήταν μεσήλικας το 1963-64. Από ό,τι άκουσα, τον δολοφόνησαν 3 τουλάχιστον Ελληνοκύπριοι και έριξαν το σώμα του σε ένα πηγάδι, πιθανόν στο σπίτι του. Ο κύριος λόγος που το έκαναν ήταν η απληστία τους για να κλέψουν τα λεφτά του. Ήταν πλούσιος, ποτέ δεν έβλαψε κανέναν και πρέπει να είχε ένα γιο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν ξέρω αν βρέθηκε το σώμα του, αλλά αν όχι, δεν θα ήθελα να κρατήσω για τον εαυτό μου αυτή την πληροφορία, αλλά να τη μοιραστώ μαζί σου, διότι εκτιμώ τις προσπάθειές σου.»
Έτσι άρχισα να ερευνώ ποιος θα μπορούσε να είναι αυτός ο «αγνοούμενος». Στη Μόρφου υπάρχει μόνον ένας Τουρκοκύπριος «αγνοούμενος» από τις 3 Ιανουαρίου 1964, ο Ahmet Mulla Mehmet που γεννήθηκε το 1898. Ήταν 65 χρονών όταν έγινε «αγνοούμενος» μέσα από το σπίτι του. Όπως είχε περιγράψει ο αναγνώστης μου, είχε ένα γιο που ζούσε τότε στο Λονδίνο, τον Nahit Ahmet Hastoprak.
Έτσι πήγα στη Μόρφου για να συναντήσω τον Hakki Alpagut, εγγονό του Ahmet Mulla Mehmet, έναν δικηγόρο που έλαβε βραβείο από τους Ελληνοκύπριους της Μόρφου για τη συνεισφορά του στην ειρήνη. Μετά τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων, οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι της Μόρφου δημιούργησαν ένα σύνδεσμο που ονομάζεται «Ειρήνη και Επανένωση», και ο Hakki είναι δραστήριος στο σύνδεσμο, προωθώντας τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Ζώδιας. Και τώρα προωθεί τη διάνοιξη του οδοφράγματος Λιμνίτη?
Τόσο ο Ahmet Mulla Mehmet, όσο και ο γιος του Nahit αποτελούσαν «θρύλο» στην περιοχή και οι Ελληνοκύπριοι τους σέβονταν πολύ. Ήταν πολύ φιλικοί?
Ο Ahmet Mulla Mehmet ήταν παραγωγός εσπεριδοειδών και τότε ήταν αρκετά πλούσιος. Είχε περισσότερες από 60 σκάλες με περβόλια εσπεριδοειδών. Οι Ελληνοκύπριοι της Μόρφου εκτιμούσαν επίσης και τη γυναίκα του Fatma. Οι «Μάντηδες» της περιοχής (Ρόμα) είχαν διαμάχες μεταξύ τους, και σύμφωνα με την ιστορία, κάποια από τα παιδιά τους είχαν πνιγεί στον ποταμό ? ήθελαν να σταματήσουν τις διαμάχες και να κτίσουν ένα ναό αφιερωμένο στον 'Αγιο Σταμάτιο. Σύμφωνα με τη δοξασία, ο 'Αγιος Σταμάτιος ήταν ο άγιος που θα έδιωχνε το κακό. Όμως δεν είχαν λεφτά για να κτίσουν το ναό και έτσι η κυρία Fatma τους έδωσε λεφτά για να αρχίσουν το κτίσιμο. Όταν τους έλειψαν τα λεφτά, ο Ahmet Mulla Mehmet τους έδωσε περισσότερα λεφτά για να τελειώσουν. Σήμερα υπάρχει ο ναός στο κέντρο της Μόρφου.
Ο Ahmet Mulla Mehmet έκτιζε ένα καινούργιο κτήριο δίπλα από το παντοπωλείο στη Μόρφου. Είχε πέντε κόρες και τρεις γιους. Ένας από τους γιους του, ο Erol, σκοτώθηκε από κάποιους δολοφόνους της ΕΟΚΑ το 1958. Ο Erol σπούδαζε ιατρική και αρχικά ο δεύτερος όροφος του κτηρίου προοριζόταν να γίνει η κλινική του. Όταν δολοφονήθηκε, τα σχέδια για το κτήριο επίσης άλλαξαν. Δεν θα γινόταν πλέον η κλινική διότι ο Erol σκοτώθηκε. Είχε μόλις πάει στη Μόρφου, και επειδή η μητέρα του ήταν άρρωστη, πήγε για να πάρει κάποια φάρμακα σε έναν Ελληνοκύπριο φαρμακοποιό, τον Νικολόπουλο, και καθώς έπινε τον καφέ του τον πυροβόλησαν και τον σκότωσαν εν ψυχρώ.
«Οι Ελληνοκύπριοι της Μόρφου τότε συμπεριφέρονταν ψυχρά στην ΕΟΚΑ» λέει ο Hakki Alpagut. «Η Μόρφου ήταν ένα μέρος όπου δεν μπορούσαν να οργανωθούν. Έτσι προσπαθούσαν να παροτρύνουν τον κόσμο να ενταχθεί στην ΕΟΚΑ. Ο Σαμψών ήταν στην περιοχή 10 μέρες πριν τη δολοφονία του θείου μου Erol. Όταν ήταν στην περιοχή σκοτώθηκε ο Reshat, ένας Τουρκοκύπριος αστυνομικός? Η αριστερά ή το ΑΚΕΛ είχε αρκετή δύναμη στην περιοχή της Μόρφου? Έτσι η ΕΟΚΑ έκανε προβοκάτσιες? Η δολοφονία του θείου μου ήταν μέρος των προκλήσεων αυτών? Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι της Μόρφου φοβόντουσαν και πήγαν να ζήσουν στη Λεύκα ή στη Λευκωσία ή μετανάστευσαν στην Αυστραλία?»
Το 1963, ο Ahmet Mulla Mehmet ανησυχούσε όταν άρχισαν οι διακοινοτικές διαμάχες αλλά οι Ελληνοκύπριοι φίλοι του στην τράπεζα του είπαν να μην ανησυχεί: Θα του έδιναν 2 χιλιάδες κυπριακές λίρες χωρίς εγγυήσεις ή υποθήκη. Είχε σκοπό να πληρώσει χίλιες λίρες τους Ελληνοκύπριους κτίστες και θα κρατούσε τα υπόλοιπα λεφτά για επείγουσες ανάγκες εφόσον όλες οι τουρκοκυπριακές οικογένειες είχαν πάει στη Λεύκα, τα Καζιβερά ή τη Λευκωσία. Έγινε «αγνοούμενος» τη νύκτα που πήρε τα λεφτά από την τράπεζα ? στις 3 Ιανουαρίου 1964. Η γυναίκα του πέθανε 25 μέρες αργότερα ? η κυρία Fatma ήταν ήδη πολύ άρρωστη λόγω της δολοφονίας του γιου της Erol ? όταν σκοτώθηκε ο γιος της είχε καταπιεί φυτοφάρμακα για να αυτοκτονήσει, αλλά σώθηκε? Μετά την εξαφάνιση του άντρα της δεν άντεξε άλλο?
Ποιος είχε σκοτώσει άραγε τον Ahmet Mulla Mehmet; Ο Feyzullah, ένας από τους βοηθούς τού Ahmet Mulla Mehmet, ήταν μαζί του νωρίτερα τη νύκτα εκείνη, αλλά είχε πάει στο σπίτι του. Όταν επέστρεψε, είδε ένα αστυνομικό αυτοκίνητο σταθμευμένο μπροστά από το σπίτι. «Εκείνο τον καιρό, ήταν εύκολο για τις παραστρατιωτικές ομάδες να χρησιμοποιούν αστυνομικά αυτοκίνητα» εξηγεί ο Hakki Alpagut. Ο Ahmet Mulla Mehmet ήταν γνωστός του Οδυσσέα, του αρχηγού της αστυνομίας Μόρφου. Δεν υπήρχε ένδειξη πάλης στο σπίτι. «Αν οι άνθρωποι αυτοί είχαν πει στον παππού μου, «Έλα, θέλει να σε δει ο κύριος Οδυσσέας» θα πήγαινε μαζί τους? Μήπως αυτό είναι συνέβη; Δεν λέω ότι είχε καμιά σχέση ο Οδυσσέας με το τι έγινε? Δεν ξέρουμε καν αν οι δολοφόνοι ήταν από την περιοχή Μόρφου ή αν ήρθαν από αλλού? Αν ήταν από τη Μόρφου, θα το ακούγαμε?»
Κοιτάζουμε στα πηγάδια στον κήπο του Ahmet Mulla Mehmet. Όμως ο Hakki Alpagut έχει επίσης κάποιες πληροφορίες ότι ο παππούς του θάφτηκε σε ένα από τα πηγάδια στα περβόλια του, όχι στο σπίτι του. Πρέπει να πάμε να ψάξουμε μαζί του αυτά τα πηγάδια?
«Ο λόγος που δολοφονήθηκε ο παππούς μου δεν ήταν εθνικός. Πιστεύω ότι τον σκότωσαν για τα λεφτά του» λέει.
Ο Hakki Alpagut, όπως ο παππούς του, είναι επίσης «θρύλος» ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους της Μόρφου? Όποιος έρθει στη Μόρφου πάει και τον βρίσκει για να πιουν έναν καφέ και να μιλήσουν?. Συνεχίζει τη φιλία και την αδελφοσύνη, όπως ο θείος του Nahit και ο «αγνοούμενος» παππούς του Ahmet Mulla Mehmet? Είναι ένα πρότυπο για το μέλλον της χώρας μας?
caramel_cy@yahoo.comΚωδικός άρθρου: 877848
ΠΟΛΙΤΗΣ - 14/06/2009, Σελίδα: 36