Κυοφορία έναντι αμοιβής

Σοκ προκαλεί η μαρτυρία 31χρονης από τις Φιλιππίνες, η οποία ήρθε στην Κύπρο τον περασμένο Οκτώβριο για να γίνει, έναντι αμοιβής 5000 δολαρίων, φέρουσα μητέρα (σ.σ. γυναίκα που κυοφορεί παιδί με ξένο ωάριο), αλλά οι εργοδότες της την έδιωξαν άρον-άρον την περασμένη εβδομάδα από την Κύπρο, όταν διαπίστωσαν ότι το "πείραμα" απέτυχε.
Η κοπέλα, η οποία εκφράζει φόβους για τη ζωή της, ανέφερε χθες σε τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον "Π", από τις Φιλιππίνες όπου βρίσκεται τώρα, ότι στην Κύπρο την έφερε η ετεροθαλής αδελφή της, με τη βοήθεια Κύπριου ατζέντη, με πρόσχημα να εργαστεί ως οικιακή βοηθός σε οικία στη Λευκωσία για τέσσερα χρόνια. Το παιδί που θα έφερνε στον κόσμο η 31χρονη, θα το μεγάλωνε το ζευγάρι στο οποίο εργοδοτήθηκε η νέα ως οικιακή βοηθός.
Τόσο η 31χρονη κοπέλα όσο και ο άντρας της - ο οποίος ζει στις Φιλιππίνες - αναγκάστηκαν, όπως μας εξήγησε, να αποδεχθούν τους όρους τις ετεροθαλούς αδελφής της, προκειμένου να εξοφλήσουν οικονομικό χρέος που είχαν κοντά της. Τη διαβεβαίωσαν δε ότι, είτε γεννήσει το παιδί είτε όχι θα έπαιρνε τα 5000 δολάρια. Της έδωσαν όμως μόνο χίλια.

Η ετεροθαλής αδελφή
Σύμφωνα με τα όσα μας ανέφερε η κοπέλα (σ.σ. ο "Π" έχει τα στοιχεία της), αλλά και με όσα μας επιβεβαίωσε γνωστό της άτομο που ζει μόνιμα στην Κύπρο, από την ημέρα άφιξής της στη χώρα μας δεν βγήκε σχεδόν ποτέ έξω από την οικία όπου εργοδοτείτο (σ.σ. πλην των επισκέψεων στους γιατρούς), ούτε ακόμα και τις Κυριακές ή τις γιορτές. Η ετεροθαλής αδελφή της, η οποία είναι νυμφευμένη με Κύπριο για αρκετά χρόνια, προτίθεται, σύμφωνα με την καταγγέλλουσα, να φέρει στην Κύπρο εντός των ημερών άλλη κοπέλα, προκειμένου να γίνει φέρουσα μητέρα για το ίδιο ζευγάρι, μετά την αποτυχία της πρώτης προσπάθειας. Ανέφερε δε ότι άκουσε πως είχαν φέρει και άλλη κοπέλα (ή άλλες) προηγουμένως για τον ίδιο σκοπό, πιθανό για άλλο ζευγάρι. Ουσιαστικά, όπως προκύπτει από τα λεγόμενα της 31χρονης Φιλιππινέζας, πρόκειται για οργανωμένη ομάδα προσώπων που θέλει να θησαυρίσει φέρνοντας γυναίκες από τις Φιλιππίνες για να κυοφορούν παιδιά για λογαριασμό ζευγαριών στην Κύπρο, εκμεταλλευόμενη την απουσία νομικού πλαισίου.

Γνώριζε ο γιατρός
Σύμφωνα με την καταγγελία, η νεαρή Φιλιππινέζα, συνοδεία του ζευγαριού από τη Λευκωσία (σ.σ. του οποίου ο "Π" επίσης κατέχει τα στοιχεία), επισκέφθηκε δύο γιατρούς, μία γυναίκα την πρώτη φορά και έναν άνδρα τη δεύτερη (σ.σ. και οι δύο λειτουργούν ιατρεία στη Λευκωσία). Δύο φορές έγινε στη μήτρα της εμφύτευση ωαρίων και σπερματοζωαρίων των εργοδοτών της. Ωστόσο, οι προσπάθειες απέτυχαν. Έτσι, το ζευγάρι αποφάσισε να την στείλει στη χώρα της. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την καταγγελία, ο μηνιαίος μισθός για τις υπηρεσίες της οικιακής βοηθού κατέληγε στην ετεροθαλή αδελφή της που ζει στην Κύπρο, βάσει ειδικής συμφωνίας, για εξόφληση του χρέους που είχε κοντά της. Τα μόνα χρήματα που λάμβανε από το ζευγάρι ήταν 10 ευρώ κάθε Κυριακή. Ζούσε ωστόσο και τρεφόταν στο σπίτι των εργοδοτών της.

'Αρον-άρον στη χώρα της
Οι πράξεις και οι προθέσεις της Φιλιππινέζας (ετεροθαλούς αδελφής της παραπονούμενης) που φέρεται να πρωτοστάτησε σε αυτήν την ιστορία - και ίσως και σε άλλες παρόμοιες υποθέσεις - έφθασαν στα αφτιά άλλου προσώπου, το οποίο προσπάθησε να βοηθήσει την κοπέλα να καταγγείλει την υπόθεση στην Αστυνομία. Προσπάθησε μάλιστα να αποτρέψει την επιστροφή της γυναίκας στις Φιλιππίνες, αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό. Η ετεροθαλής αδελφή της και η εργοδότριά της τη μετέφεραν στο αεροδρόμιο Λάρνακας και υπό το κράτος του φόβου επέστρεψε στη χώρα της.
Σε ό,τι αφορά το οικονομικό μέρος της συμφωνίας, μετά από έντονη λογομαχία που είχαν, η ετεροθαλής αδελφή φέρεται να έδωσε το ποσό των 1.000 δολαρίων στην κοπέλα. Απαντώντας σε ερώτηση του "Π", η γυναίκα είπε ότι η ετεροθαλής αδελφή της την απείλησε ότι αν μιλήσει μπορεί να της κάνει κακό ακόμα και στις Φιλιππίνες.



--------------------------------------------------------------------------------

Νομικό πλαίσιο
Το καυτό θέμα της κυοφορίας εμβρύων προς όφελος άλλης γυναίκας δεν ρυθμίζεται από την κυπριακή νομοθεσία. Δεν ρυθμίζονται επίσης άλλα θέματα που αφορούν υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Η πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, Ελένη Θεοχάρους, σε δηλώσεις της χθες στον "Π" εξήγησε ότι πριν από τέσσερα χρόνια είχε καταθέσει πρόταση νόμου ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σωτήρης Σαμψών, αλλά όταν άρχισαν οι συζητήσεις παρενέβη η Επιτροπή Βιοηθικής, η οποία έθεσε αρκετά ζητήματα. Το Υπουργείο Υγείας είχε δεσμευτεί να φέρει δικό του νομοσχέδιο. "Το Υπουργείο Υγείας, όμως, μας κοροϊδεύει εδώ και τρία χρόνια τουλάχιστον ότι θα φέρει νομοσχέδιο. Κάθε φορά που ζητούμε να το συζητήσουμε στην Επιτροπή, το Υπουργείο ζητά νέα αναβολή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να τους δώσουμε μια καταληκτική προθεσμία, λίγο πριν κλείσει η Βουλή για τις ευρωεκλογές και έμεινε εκεί το θέμα", ανέφερε χαρακτηριστικά.

--------------------------------------------------------------------------------

Σε ό,τι αφορά τη βιοηθική πλευρά του θέματος, η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής Κύπρου γνωμοδότησε για την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Ανθρώπινη Αναπαραγωγή (ΙΥΑΑ) εν έτει 2007, προκειμένου να βοηθήσει το Υπουργείο Υγείας στην ετοιμασία σχετικού νομοσχεδίου.
Το νομοσχέδιο δεν έχει σταλεί ακόμα στην Επιτροπή Υγείας της Βουλής για συζήτηση, αφού το Υπουργείο Υγείας ζητά συνεχώς αναβολή της συζήτησης τα τελευταία τρία χρόνια τουλάχιστον. Η γνώμη της Επιτροπής ωστόσο, η οποία είναι δημοσιευμένη και στην ιστοσελίδα της, και στην οποία στηρίζεται το Υπουργείο για τη δημιουργία νομοθεσίας, αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
-«Η χρήση φέρουσας/παρένθετης μητρότητας προσκρούει στην αντίληψη που αφορά την ελευθερία του ατόμου. Δημιουργείται ένα νέο είδος δουλείας και εμπορευματοποίησης του ανθρώπου. Δίδονται ίσως κίνητρα σε άτομα που είναι οικονομικά υποδεέστερα να προσφέρουν υπηρεσία (επΆ αμοιβή) με το να φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί. Έτσι, υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα διαφορετικό είδος εκμετάλλευσης της γυναίκας».

Δύο απόψεις
Υπέρ της απαγόρευσης του θεσμού της φέρουσας/παρένθετης μητρότητας, τάσσεται η πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής Βιοηθικής, συμπεριλαμβανομένης και της προέδρου της, Ρένας Βραχίμη-Πετρίδου. Από την άλλη, η μειοψηφούσα άποψη υποστηρίζει ότι ο νομοθέτης «θα πρέπει να βάλει τέτοια εχέγγυα έτσι ώστε να επιτρέπεται ο θεσμός της φέρουσας μητέρας αλλά να αποφευχθεί η εμπορευματική εκμετάλλευση των γυναικών». Η μειοψηφία αναφέρει πως «Κάτω από πολύ αυστηρούς όρους, η χρήση της φέρουσας/παρένθετης μητρότητας θα πρέπει να επιτρέπεται κατόπιν δικαστικής άδειας όταν η φέρουσα μητέρα είναι Κύπρια».
Στο κεφάλαιο 25, της γνωμοδότησης της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου, αναφέρεται το εξής: «Πρέπει να μην επιτρέπεται σε κανένα άτομο να χρησιμοποιεί οποιαδήποτε διαδικασία, ή να πραγματοποιεί, ή να οργανώνει ή να διαφημίζει την εμπορευματοποίηση των γαμετών ή/και των εμβρύων ή/και τη χρήση της φέρουσας ή υποκατάστατης μητέρας». Δηλαδή η άποψη της Επιτροπής, είναι ότι δεν επιτρέπεται σε κανένα άτομο να οργανώνει παρένθετες εγκυμοσύνες, όπως δηλαδή στην περίπτωση που καταγγέλλει η 31χρονη Φιλιππινέζα μέσω του «Π».

Ο ΠΙΣ
Τον πρόεδρο του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), δρα Ανδρέα Δημητρίου εκφράζει η μειοψηφούσα άποψη της Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου (για ελεγχόμενη διαδικασία μέσω δικαστηρίου), την οποία και ψήφισε εξάλλου ως μέλος της Επιτροπής. Γενικότερα, ο δρ Δημητρίου ανέφερε στον «Π» ότι ο ίδιος δεν είναι εναντίον της χρήσης της μεθόδου, νοουμένου όμως ότι θα γίνεται μέσω δικαστικής άδειας, η οποία θα δίνεται μόνο εφόσον αποδειχθεί ιατρικά από ομάδα ιατρών ότι υπάρχει πρόβλημα κυοφορίας στη σύζυγο και είναι η μόνη ενδεδειγμένη μέθοδος για απόκτηση παιδιού από εκείνη και το σύζυγό της. Πάντως επί του παρόντος και επειδή δεν υπάρχει νομοθεσία που θα ρυθμίζει το θέμα αυτό, ο δρ Δημητρίου εξέφρασε την άποψη ότι δεν πρέπει τα ζευγάρια να στερούνται το δικαίωμα να τεκνοποιήσουν με τη χρήση αυτής της μεθόδου. Από την άλλη, τόνισε ότι ο ΠΙΣ αντιτίθεται κατηγορηματικά στην παραχώρηση οποιασδήποτε οικονομικής αμοιβής στη φέρουσα μητέρα, πέραν των εξόδων του νοσοκομείου.

--------------------------------------------------------------------------------

Η μαρτυρία της 31χρονης αλλοδαπής
Της είχαν υποσχεθεί άλλα...
Ο «Π» παραθέτει πιο κάτω μερικά αποσπάσματα από την τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τη νεαρή κοπέλα από τις Φιλιππίνες:
-«Η ετεροθαλής αδελφή μου, μου είπε να έρθω στην Κύπρο να φέρω στον κόσμο ένα παιδί άλλης γυναίκας και να μου δώσει 5.000 δολάρια. Είτε το γεννούσα, είτε όχι, μου υποσχέθηκαν να μου δώσουν 5.000 δολάρια. Στο τέλος μου έδωσε μόνο 1.000 δολάρια.»
-«Το συμβόλαιό μου γράφει ότι στην Κύπρο πήγα για οικιακή βοηθός και ότι θα έμενα για τέσσερα χρόνια. Εργοδότες μου ήταν το ζευγάρι που ήθελε να φέρω στον κόσμο το παιδί τους.»
-«Θυμάμαι το όνομα και το επίθετο του άνδρα γιατρού. Είναι ο ... . Ο γιατρός ήξερε βεβαίως ότι θα ήμουν φέρουσα μητέρα και μας είπε ότι δεν είχε κανένα πρόβλημα. Όταν τον επισκέφθηκα, συνοδευόμουν από το ζευγάρι στον Στρόβολο. Η εργοδότριά μου είχε δοκιμάσει να κάνει παιδί πριν με πάρει εμένα εκεί, αλλά δεν πέτυχε.»
-«Η ετεροθαλής αδελφή μου όταν με έστειλε στο ζευγάρι στον Στρόβολο ήξερε γιατί με έστελνε. Είχε συνεννοηθεί μαζί τους από πριν.»
-«Την πρώτη φορά με είχαν πάει σε μια γυναίκα γιατρό. Τη δεύτερη φορά σε άνδρα γιατρό. Το όνομα της γυναίκας ήταν περίεργο. Δεν ήταν το αληθινό. Αλλά ξέρω πού είναι η κλινική. Είναι κοντά σε ένα κατάστημα με το όνομα ... στη Λευκωσία.»
-«Η εργοδότριά μου όταν ενημερώθηκε ότι δεν έμεινα έγκυος και της είπα ότι θέλω να πληρωθώ, μου είπε να πάω στην κόλαση. Μου μιλούσε άσχημα. Δεν μπορώ να πω όσα άσχημα λόγια μου είπε.»
-«Στο αεροδρόμιο με πήραν η ετεροθαλής αδελφή μου και η πρώην εργοδότριά μου και με περίμεναν να επιβιβαστώ για να είναι σίγουρες ότι δεν θα το σκάσω και να πω σε κάποιον τι έγινε.»
-«'Ακουσα ότι μετά από εμένα θα έφερναν άλλο κορίτσι από τις Φιλιππίνες με στόχο να φέρει στον κόσμο το παιδί κάποιου ζευγαριού. Για το θέμα αυτό μάλλον ξέρει ο ... , ο πράκτορας που με έφερε στην Κύπρο. Δεν έχει άδεια. Με αυτόν μόνο συνεργάζεται η ετεροθαλής αδερφή μου.»
-«Ο άνδρας της ετεροθαλούς αδελφής μου δεν ξέρει τίποτε για την συγκεκριμένη κατάσταση. Η αδελφή μου, μου είπε μάλιστα ότι αν μάθει ποτέ κάτι θα την σκοτώσει σίγουρα.»


ΑΘΗΝΑ ΤΥΡΙΜΟΥ
Κωδικός άρθρου: 873932
ΠΟΛΙΤΗΣ - 26/05/2009, Σελίδα: 24