Με μια πρώτη ματιά.

Με κύριο τους αίτημα μια πιο συμμετοχική δημοκρατία, αγώνας για ένα πολιτικό σύστημα που δεν θα ελέγχεται από την παγκόσμια πλουτοκρατία, χιλιάδες Ισπανοί κατέλαβαν πλατείες και δρόμους μεγάλων πόλεων διεκδικώντας το αυτονόητο… μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Όπως ακριβώς καλεί και το μανιφέστο του συνδέσμου “Πραγματική Δημοκρατία Τώρα”, οι συμμετέχοντες στις κινητοποιήσεις κατάφεραν να περιορίσουν νεκρούς διαχωριστικούς τίτλους, και ενώθηκαν κάτω από ένα κοινό στόχο: αγώνας για μεγαλύτερη συμμετοχή στις αποφάσεις που επηρεάζουν την πολιτική ζωή του τόπου, αντί απλώς να ψηφίζουν κάθε 4 χρόνια έναν δικτάτορα. Αν τελικώς επιτύχουν στα σχέδιά τους, ίσως τότε να μπορούμε να μιλάμε για την δημιουργία μιας σταθερής πλατφόρμας που θα μπορεί να εγγυηθεί την εξασφάλιση φιλολαϊκότερων μέτρων…

Με μια πρώτη ματιά, αυτό που θα μπορούσε να πει κανείς, είναι ότι το κίνημα του «Ισπανικού Μάη» παρουσιάζει αρκετές ελλείψεις. Είναι αλήθεια, άλλωστε, πως δεν εκπροσωπεί κάποια ιδιαίτερα ώριμη πολιτική σκέψη, (σε αντίθεση με τον Μάη του 68) κυρίως σε ότι αφορά την αμφισβήτηση των θεσμισμένων κοινωνικών αναγκών και κανόνων ηθικής. Κυριαρχεί μια τελείως αφηρημένη αντίληψη πάνω στον όρο δημοκρατία: οι συμμετέχοντες αδυνατούν να κατανοήσουν πως η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, όχι μόνο δεν μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερο βιωτικό επίπεδο, αλλά πλέον, οι ίδιες οι συνθήκες αναγκάζουν τον παγκόσμιο καπιταλισμό να στραφεί σε πιο αυταρχικές μεθόδους καταστολής και επιβολής νόμων που προστατεύουν τα συμφέροντα της μειοψηφικής πλουτοκρατίας. Ωστόσο όμως, αυτό που μέσα σ’ όλα ξεχωρίζει, είναι η έντονη αμφισβήτηση του σάπιου αυτού πολιτικού κατεστημένου από απλούς καθημερινούς ανθρώπους, από άτομα που ίσως προηγουμένως να μην είχαν ασχοληθεί καθόλου με κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.

για το πραγματικο αρθρο " Όχι στα ιδεολογήματα που μπαίνουν εμπόδιο στον Ισπανικό Μάη" : http://eagainst.com/articles/ispanikos-mais/

Για πρώτη φορά, λοιπόν, στην σύγχρονη Ευρώπη, βλέπουμε να αναπτύσσεται ένα πραγματικά ανεξάρτητο κίνημα, μέσα από το οποίο αναδύονται συμμετοχικοί τρόποι ρύθμισης των καταστάσεων, κάτι που αποτελεί πηγή έμπνευσης για την γέννηση νέων προταγμάτων. Όπως αναφέρθηκε και στο άρθρο Η Ισπανία στους ρυθμούς της εξέγερσης:

Ο κόσμος μαζεύεται, μιλάει, οργανώνει συνελεύσεις, σε γενικές γραμμές ανθεί ένας χώρος συλλογικής έκφρασης και ελευθερίας, ένας πραγματικά δημόσιος χώρος. [...] Κάθε μέρα στις 20.00 γίνεται συνέλευση, στην οποία αποφασίζονται και ψηφίζοντας δια της οχλοβοής κάποιες βασικές αποφάσεις που έχουν προκύψει από τις ομάδες εργασίας. Κάθε μεσημέρι επίσης υπάρχει γενική συνέλευση όπου οι συνθήκες επιτρέπουν τη συζήτηση. Υπάρχει επίσης ένα κουτί παράπονων στο οποίο ο κόσμος ρίχνει χαρτάκια με παράπονα/ιδέες. Σύμφωνα με αυτό και τις ιδέες/προτεραιότητες του κόσμου της συνέλευσης αποφασίζονται οι θεματικές. Παράλληλα συγκροτούνται ομάδες εργασίας οι οποίες συγκεκριμενοποιούν τις αποφάσεις της συνέλευσης, παίρνουν αποφάσεις και παρουσιάζουν θέσεις στη συνέλευση. Στην ουσία, οι ομάδες εργασίας έχουν χαρακτήρα μικρής αυτόνομης συνέλευσης.
Δυστυχώς όμως, για μια ακόμη φορά, η στάση της αριστεράς αποτελεί ένα μεγάλο ζήτημα. Ας δούμε τι δημοσίευσε το Ριζοσπάστης, «όχι στο «κίνημα» που μπαίνει εμπόδιο στην ταξική πάλη»:

Με τη χειροτέρευση της καθημερινής ζωής της εργατικής τάξης, άλλων στρωμάτων και της νεολαίας και λαμβάνοντας υπόψη τις ανεπάρκειες του επαναστατικού υποκειμενικού στοιχείου, βρίσκουν διέξοδο από τη δυσαρέσκειά τους μέσω ρεφορμιστικών και μικροαστικών εκφράσεων, ενώ γίνονται ευάλωτοι στη χειραγώγησή τους από το σύστημα ώστε να αποτραπεί το ανέβασμα συνείδησης (…) Μια τέτοια ρεφορμιστική προσέγγιση δεν αμφισβητεί καθόλου το καπιταλιστικό σύστημα, απλά επιχειρεί να το μεταρρυθμίσει ώστε να λειτουργήσει καλύτερα. Σε τέτοιες ρεφορμιστικές θέσεις, που περιγράφονται από την Ενωμένη Αριστερά και το ΚΚ της Ισπανίας στη λογική της πορείας προς έναν καπιταλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο, συμπεριλαμβάνονται και μια σειρά θέσεις που ανοιχτά αποτελούν επίθεση στις μορφές οργάνωσης του εργατικού κινήματος, το Κόμμα και τα Σωματεία (…) Εκμεταλλευόμενο το αρνητικό προσωπείο των αστικών κομμάτων και των βασικών συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών, (το κίνημα αυτό) εμφανίζεται ως “απολιτικό” και ενάντια στη συνδικαλιστική δράση και υποτίθεται οργανώνεται μέσω της “κοινωνικής δικτύωσης”, που σ’ αυτή την περίπτωση αποτελεί παραπλανητικό στοιχείο σε ό,τι αφορά ορισμένες μορφές οργάνωσης της εργατικής τάξης
Με βάση λοιπόν την δογματική αυτή σκοπιά, θα έπρεπε οι πολίτες της Ισπανίας να περιμένουν την «δευτέρα παρουσία» μιας νέας Οκτωβριανής «Επανάστασης», προκειμένου να κατέβουν στους δρόμους; Προφανώς, για τα Μαρξιστικά-Λενινιστικά κόμματα καμία επανάσταση δεν μπορεί να ξεκινήσει μέσα από αυθόρμητες μαζικές κινητοποιήσεις. Ίσως τελικά γι’ αυτούς, η επανάσταση να αποτελεί ενέργεια μιας ομάδας ατόμων, που εν μέσω μιας νυκτός, θα καταλάβουν τα χειμερινά ανάκτορα και θα μετατρέψουν μια χώρα ολόκληρη σε φυλακή!

Είναι ολοφάνερο, λοιπόν, πως το κίνημα των Ισπανών, κατόρθωσε να αγγίξει το Zeitgeist και να δώσει νέα εξεγερσιακή πνοή στην μουδιασμένη Ισπανική νεολαία.

Την ώρα που ολόκληρος ο πλανήτης μετατρέπεται σε καζίνο, την στιγμή που ο Δυτικός άνθρωπος βρίσκεται απομονωμένος στην ιδιωτική του σφαίρα, αποκομμένος από την φύση, βυθισμένος στην μανία του καταναλωτισμού, στην ασημαντότητα της ηθικής της εργασίας, κουρασμένος από το να δέχεται συνεχώς στείρες αναλύσεις και ερμηνείες επί ερμηνειών, η Ισπανία δείχνει να αποτελεί φάρο ελπίδας. Αυτό που αξίζει να παρατηρήσει κανείς, τόσο από τον Ισπανικό Μάη, όσο και από τα προτάγματα/κινήματα ενάντια στις περικοπές και στα μέτρα λιτότητας που αναπτύσσονται αυτήν την στιγμή σε όλη την Ευρώπη, είναι πως όλα αυτά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, την αυτο-οργάνωση, και την έλλειψη ιεραρχίας, όπως για παράδειγμα το Βρετανικό UK-uncut και People’s Assemblies Network. Εδώ, οι αποφάσεις λαμβάνονται κατευθείαν μέσα από ανοιχτές συνελεύσεις και από διαδικασίες που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αμεσοδημοκρατικές. Εν ολίγοις, το κίνημα του Ισπανικού Μάη, καταφέρνει και αμφισβητεί το υπάρχον οικονομικό σύστημα, δίχως να ακολουθεί κάποια αυστηρά προκαθορισμένη πορεία.

Μπορεί ο Ισπανικός Μάης να μην αποτελεί το ριζοσπαστικότερο κίνημα που εμφανίστηκε ποτέ σ’ αυτήν την χώρα, ωστόσο όμως, όπως όλα δείχνουν, κάτω από αυτές τις συνθήκες τίποτα καλύτερο δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί. 40 χρόνια μετά τον θάνατο του στυγνού δικτάτορα Φρανθίθκο Φράνκο και το πέρασμα από τον απόλυτο ολοκληρωτισμό στην αστική δημοκρατία, άνθρωποι φασιστικών αντιλήψεων, αρχιβασανιστές, πληρωμένοι καθεστωτικοί δολοφόνοι δεν έχουν απομακρυνθεί από τον κρατικό μηχανισμό, ενώ όλες οι προσπάθειες για εξακρίβωση των θυμάτων της Φρανκικής δικτατορίας βούλιαξαν μέσα στον βούρκο της Ισπανικής γραφειοκρατίας. 40 χρόνια μετά, λοιπόν, και ο Ισπανικός λαός, όχι μόνο εξακολουθεί να δείχνει φοβισμένος και εξαντλημένος, αντιμέτωπος με μια απόλυτα κατασταλτική κρατική μηχανή που δεν θα διστάσει να κάνει οτιδήποτε προκειμένου να αποσιωπήσει κάθε φωνή αμφισβήτησης, αλλά αυτό που συμπληρώνει την εικόνα του παζλ είναι και οι εσωτερικές συγκρούσεις που προκαλούν διάφορα «κινήματα» ανεξαρτησίας (όπως αυτό της Καταλονίας και των Βάσκων), δημιουργώντας ακόμη περισσότερες εντάσεις και διαμάχες σε μια ήδη πολύπαθη χώρα. Από την άλλη, τα Ισπανικά Μέσα Ενημέρωσης κάνουν τα πάντα προκειμένου να κρατήσουν τους νέους ανθρώπους μακριά από την πολιτικοποίηση. Τα επιτεύγματα της Ισπανικής Επανάστασης του 1936, οι σφαγές και τα εγκλήματα του στρατηγού Φράνκο παραμένουν άγνωστα για πολλούς Ισπανούς που δεν είχαν την τύχη να ζήσουν τα χρόνια αυτά, και συνεπώς δεν έχουν μνήμες από τις ταραγμένες αυτές εποχές.

Μέχρι και το 2008, η Ισπανία ήταν μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες χώρες, λόγω της αγοράς ακινήτων: κτηματομεσιτικές εταιρείες από την Βρετανία, την Ιρλανδία και σχεδόν σε κάθε χώρα του Ευρωπαϊκού Βορρά, όπου η Ισπανία αποτελεί βασικό τουριστικό προορισμό, αναρτούσαν καθημερινά, δεκάδες αγγελίες σπιτιών προς πώληση στις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας. Αυτό οδήγησε σε μερική οικονομική άνθιση. Μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, όμως, που συνοδεύτηκε από την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, η ανεργία σκαρφάλωσε στα ύψη, αγγίζοντας το 21% συνολικά. Έτσι, η εξαθλίωση και η έλλειψη οραμάτων, κυρίως προς τους νέους ανθρώπους, σε συνδυασμό με τα υπέρογκα ενοίκια στις μεγαλουπόλεις, οδηγεί αρκετούς στην αγανάκτηση. H Ισπανική νεολαία αναζητά διεξόδους από την κρίση, και ίσως για πρώτη φορά μετά το 1936 αυτο-οργανώνεται μαζικά και αντιπροτείνει λύσεις που μπορεί να μην είναι οι βιωσημότερες, όμως καταφέρνει να προσφέρει μια τελείως διαφορετική κατανόηση του κόσμου αλλά και των τρόπων και των σκοπών μιας αλλαγής. Ναι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το κίνημα του Ισπανικού Μάη ως ρεφορμιστικό. Σκοπός του, όμως, δεν είναι να αλλάξει το πολιτικό, οικονομικό ή πολιτειακό σύστημα έτσι απλά μέσα σε δυο βδομάδες. Σκοπός του είναι να αλλάξει την νοοτροπία που αλλοιώνει την πραγματική έννοια της δημοκρατίας και την μετατρέπει σε φιλελεύθερη ολιγαρχία, αυτό, δηλαδή, που τα Κομμουνιστικά κόμματα, τα συνδικάτα και ένα μεγάλο κομμάτι της Ισπανικής αριστεράς απέτυχαν να προσφέρουν. Όπως αναφέρουν οι Tomás Herreros και Emmanuel Rodríguez (κείμενο όπως δημοσιεύθηκε στο Athens Indymedia):

Το κίνημα 15η Μαΐου αποκαλύπτει ότι – σε αντίθεση με την παθητικότητα που τους καταλογίζουν πολλοί αναλυτές – οι πολίτες κατόρθωσαν να αυτό-οργανωθούν στη μέση μιας βαθιάς κρίσης πολιτικής εκπροσώπησης και θεσμικής εγκατάλειψης. Οι νέες γενιές έχουν μάθει να διαμορφώνουν το διαδίκτυο, δημιουργώντας νέους τρόπους συναναστροφής, χωρίς την προσφυγή σε ιδεολογικές κοινοτοπίες, οπλισμένοι με έναν έξυπνο ρεαλισμό, ξεφεύγοντας από προ-σχεδιασμένες πολιτικές κατηγορίες και γραφειοκρατικές δομές. [...] Τέλος, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το Κίνημα 15ης Μαΐου συνδέεται με ένα ευρύτερο ρεύμα Ευρωπαϊκών διαμαρτυριών που προκλήθηκε ως αντίδραση στα λεγόμενα «μέτρα λιτότητας». Οι διαδηλώσεις αυτές ταρακουνούν την έρημο του πραγματικού, αφήνοντας πίσω την εικόνα μιας άμορφης και σιωπηλής μάζας των ευρωπαίων πολιτών που ταιριάζει τόσο στα συμφέροντα των πολιτικών και οικονομικών ελίτ. Αναφερόμαστε σε καμπάνιες όπως η βρετανική UKUncut εναντίον της πολιτικής του Cameron, στις μαζικές κινητοποιήσεις του Geraçao ένα Rasca στην Πορτογαλία, ή ακόμη και αυτό που συνέβη στην Ισλανδία όταν ο λαός αποφάσισε να μην διασώσει τους τραπεζίτες. Και, φυσικά, έμπνευση βρίσκεται πάνω απ ‘όλα στην αραβική εξέγερση, τις δημοκρατικές επαναστάσεις στην Αίγυπτο και την Τυνησία που κατάφεραν να νικήσουν τους διεφθαρμένους ηγέτες τους.
Οι Ισπανοί, λοιπόν, κατάφεραν και ένωσαν τις φωνές τους με τρόπο δημιουργικό, παίζοντας μουσική, τραγουδώντας, ζωγραφίζοντας, οργανώνοντας οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης στον δρόμο. Σε αυτό το κλίμα, δε φέρνουν μόνο το αίσθημα της αγανάκτησης, αλλά και ένα μήνυμα αισιοδοξίας και αλληλεγγύης. Βγήκαν να διαδηλώσουν με χαρά και σεβασμό προς όλους τους συνανθρώπους τους, απομακρύνοντας από μέσα τους κάθε αίσθημα μισαλλοδοξίας. Κατά πόσο θα ήταν εφικτή μια τέτοια προσπάθεια στην Ελλάδα, σε μια χώρα όπου πολιτικά κόμματα και διεφθαρμένα/ξεπουλημένα συνδικάτα καπηλεύονται κάθε αγώνα και με τον τρόπο που λειτουργούν αποδυναμώνουν εκ των έσω κάθε κίνημα; Κατά πόσο σε μια χώρα όπου ο εθνικισμός, ο σωβινισμός και κάθε είδους ανορθολογικό ιδεολόγημα ανθεί, ένα τόσο ανεξάρτητο κάλεσμα δεν θα καταντούσε μάζωξη πατριδολάγνων προγονόπληκτων;

Σε κάθε κινητοποίηση, αυτό που παίζει τον σημαντικότερο ρόλο είναι η μαζικότητα. Όχι η μαζικότητα σε μια πανεργατική απεργία μιας μέρας, όπου μετά την λήξη της όλα θα είναι και πάλι όπως πριν, αλλά η αυθόρμητη μαζικότητα του ανθρώπου που αρνείται να επιστρέψει στην κανονικότητα, και παραμένει στην πλατεία, μέσα σε ένα κλήμα συντροφικότητας και αλληλεγγύης!

Τέλος, το βασικό δίδαγμα όλης αυτής της ιστορίας, είναι πως θα πρέπει επιτέλους να ξεφορτωθούμε τις ιδεολογικές μας παρωπίδες, όποιες και αν είναι αυτές. Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι να κατανοήσουμε πως ο καπιταλισμός δεν ανατρέπεται. Απλά ξεπερνιέται…