Βοηθούν χωρίς αντάλλαγμα- Απαντούν στον καταναλωτισμό
Χωρίς χρήματα νιώθουν ελεύθεροι λένε στα «ΝΕΑ» οι Αθηναίοι freeconomists. Η αθηναϊκή κοινότητα justfortheloveofit.org μέχρι σήμερα αριθμεί περισσότερα από πενήντα εγγεγραμμένα μέλη
«Ο χρόνος δεν είναι χρήμα», λέει η 29χρονη Νικιάννα Σιάνου. «Καθετί υλικό κάποτε τελειώνει. Το συναίσθημα, όμως, όταν επενδύεις τον χρόνο σου για να βοηθήσεις κάποιον χωρίς αντάλλαγμα είναι ανεκτίμητο». Η Νικιάννα είναι φωτογράφος και ένα από τα περίπου 50 μέλη του freeconomy community Αthens ή, αλλιώς, της κοινωνίας τού δωρεάν στην Αθήνα, μιας ομάδας που έχει συγκεντρώσει Αθηναίους όλων των ηλικιών και βαλαντίων με έναν σκοπό: να προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες σε όποιον τους τις ζητήσει.
Oλα άρχισαν από ένα διαδικτυακό φόρουμ για το περιβάλλον, λέει στα «ΝΕΑ» ο 28χρονος Παναγιώτης Κάντας. «Εκεί συναντηθήκαμε το 2009. Φέτος τον Απρίλιο ανακαλύψαμε τον Μαρκ Μπόιλ, τον άγγλο ακτιβιστή από το Μπρίστολ, ο οποίος έχει καταφέρει να ζήσει χωρίς χρήματα για 18 μήνες και έφερε στο προσκήνιο κάτι που εμείς κάναμε εδώ και χρόνια», λέει. Ολοι τους βοηθούσαν εθελοντικά όπου χρειαζόταν πολύ πριν συνδέσουν την ομάδα τους με τη φιλοσοφία του Μπόιλ, λέει ο Παναγιώτης.
Μπέιμπι σίτινγκ, καλλιέργεια λαχανικών σε κήπο στα Μελίσσια, μαθήματα Ισπανικών, θεραπείες ρεφλεξολογίας ή και η δωρεάν διάθεση εξοχικού στη Ζάκυνθο για διακοπές είναι μερικές από τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα μέλη της αθηναϊκής κοινότητας. Η οικονομική κρίση, λένε, «μας ώθησε να προσφέρουμε το μεράκι μας δωρεάν». Διαφημίζουν τις ικανότητές τους (skills) στην επίσημη ιστοσελίδα του Μαρκ Μπόιλ (
www. justfortheloveofit. org), όπου άλλοι έλληνες χρήστες μπορούν αφού εγγραφούν να κάνουν μια απλή αναζήτηση και να βρουν ποιος freeconomist βρίσκεται πιο κοντά στο σπίτι τους.
«Για μήνες έκανα δωρεάν μαθήματα Φυσικής, Μαθηματικών και Χημείας σε 12 μαθητές λυκείου περνώντας τρεις και τέσσερις ώρες με τον καθένα», λέει στα «ΝΕΑ» η 25χρονη Νίνα Βουράκη, φοιτήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, η οποία αποφάσισε να ξοδέψει στα μαθήματα όλο τον ελεύθερο χρόνο της. Οπως λέει ο Παναγιώτης του έχουν ζητήσει να επισκευάσει ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε γραφεία, να βάψει τοίχους, να βοηθήσει σε οικοδομικές εργασίες, ακόμη και να κάνει τον σοφέρ για κάποιον επιχειρηματία από τον Παναμά. «Δεν είναι χάσιμο χρόνου, είναι επένδυση», συμφωνούν και οι δύο. «Οταν προκύπτει μια δουλειά, προκύπτει οπότε ακόμα και αν δεν έχεις χρόνο, μπορείς να βρεις. Ας κόψεις τον καφέ ή τον ύπνο», λέει γελώντας ο Παναγιώτης.
Η προσφορά δωρεάν εργασίας είναι μια απάντηση στον καταναλωτισμό, λέει στα «ΝΕΑ» η 37χρονη Πέπη Καλύβα, η οποία έχει μοιραστεί ακόμα και τα ψώνια της στο σούπερ μάρκετ με ένα δεύτερο άτομο. «Η γειτόνισσά μου μαγειρεύει για τον εαυτό της και μου κρατά ένα πιάτο. Το ίδιο κάνω και εγώ για εκείνη», λέει.
«Οι πραγματικές μας ανάγκες είναι ανέξοδες», μας λέει ο 43χρονος μουσικός Μιχάλης Κλεάνθης, ο οποίος επιμελείται το πρόγραμμα μιας μουσικής σκηνής στα Εξάρχεια. Ο Μιχάλης λέει ότι συχνά διαθέτει δωρεάν τον χρόνο του για διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων και υποστηρίζει πως η ιδέα να παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες, «ισάξια σε όλους», μοιάζει με την ιδανική κοινωνία στην οποία θα ήθελε να ζει. «Εδώ βέβαια δεν μιλάμε για ανταλλαγή χωρίς χρήματα αλλά για προσφορά», λέει.
Οι περισσότεροι λένε πως ο χρόνος και οι υπηρεσίες που παρέχουν σπάνια τους επιστρέφονται από άλλους χρήστες της ιστοσελίδας, αλλά αυτό δεν τους πτοεί. «Αν κάποιος καρπωθεί μια δωρεάν υπηρεσία, κανένα πρόβλημα. Η λογική του επιστρέφει σε αυτόν. Εμείς θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε», λέει ο Παναγιώτης.
Οπλο κατά της κρίσης οι καλές σχέσεις
Ο 30ΧΡΟΝΟΣ οικονομολόγος Μαρκ Μπόιλ ζει μόνος σε ένα τροχόσπιτο σε μια οργανική φάρμα λίγα χιλιόμετρα έξω από το Μπρίστολ στην Αγγλία. Οπως λέει στα «ΝΕΑ», έχει καταφέρει με επιτυχία εδώ και 18 μήνες να «αποτοξινωθεί από τα χρήματα», τα οποία χρησιμοποίησε μόνο μία φορά στην αρχή του εγχειρήματός του για να αγοράσει ένα ηλιακό πάνελ για το τροχόσπιτό του. Μένει μόνος και λέει πως δεν έχει κοπέλα. Μια καθημερινή μέρα για τον Μπόιλ περιλαμβάνει τα πάντα, εκτός από τις τυπικές ώρες γραφείου. Το γραφείο του αποτελείται από ένα λάπτοπ, ένα κινητό και ένα σταθερό τηλέφωνο. Διαθέτει σύνδεση στο Ιντερνετ, την οποία όμως μοιράζεται με τους γείτονές του. Στο τηλέφωνο ακούγεται κουρασμένος. Εξηγεί πως είναι άρρωστος και επιπλέον έχει να απαντήσει σε εκατοντάδες ηλεκτρονικά μηνύματα από δημοσιογράφους αλλά και απλούς υποστηρικτές: «Αισθάνομαι εξουθενωμένος από τον πυρετό, αλλά εδώ και 18 μήνες δεν επισκέφτηκα ποτέ γιατρό. Σιχαίνομαι τα παυσίπονα», λέει στα «ΝΕΑ».
«Κάντε οικονομία με όσα έχετε στο σπίτι, χρησιμοποιήστε κομποστοποιητές και εξοικονομήστε ενέργεια κλείνοντας τα περιττά φώτα το βράδυ», συμβουλεύει τους Ελληνες ο Μαρκ Μπόιλ. Ωστόσο το βασικότερο όπλο κατά της κρίσης είναι οι καλές ανθρώπινες σχέσεις με φίλους, γείτονες, συναδέλφους, με τις οποίες μπορούμε να κερδίσουμε πολύτιμο χρόνο. «Οι φίλοι δημιουργούν αίσθημα ασφάλειας χωρίς να περιμένουν ανταπόδοση για τις διευκολύνσεις που προσφέρουν» Σε ερώτηση ποιος είναι ο απώτερος σκοπός του πειράματος, ο Μπόιλ απαντά πως θα ήθελε να ιδρύσει μια «money-free κοινωνία» έξω από το Μπρίστολ. Σήμερα η κοινότητά του μετρά μόνο 20 θιασώτες, πρόθυμους να τον μιμηθούν. Η πρώτη συνάντησή τους είναι προγραμματισμένη για τον Ιούλιο, ενώ ο δικτυακός του τόπος γίνεται όλο και πιο δημοφιλής με περισσότερους από 20.000 χρήστες. Ο Μπόιλ λέει πως έχει βαρεθεί να απαντά σε ερωτήσεις για το πώς και πότε συνέβη και όταν τον ρωτήσαμε τι έχει αποκομίσει μέχρι σήμερα σταματά να μιλάει για λίγα δευτερόλεπτα. «Δεν ξέρω», λέει μετά την παύση.
Το βιβλίο του Μαρκ Μπόιλ «Τhe moneyless man» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οneworld.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=4580908